De roots van Leonor Plantenga (29) liggen zowel in Brazilië als in Nederland. Hoewel ze in ons kikkerlandje is opgegroeid, voelt ze zich niet altijd thuis in haar geboorteland.
“Ik voelde me wel eens identiteitsloos”, vertelt ze. “Ik wil dat anderen die dit gevoel ook hebben, weten dat ze niet alleen zijn.” En dat is dan ook de reden dat ze nu bezig is met het maken van een bijzondere korte film.
De in Nederland geboren Leonor heeft een Braziliaanse moeder en een Nederlandse vader. Het opgroeien tussen twee culturen in heeft haar het gevoel gegeven dat ze altijd tussen wal en schip valt. “Ik voel me niet helemaal Nederlands, dat ben ik ook niet. Er zijn dingen aan de cultuur die niet helemaal bij mij passen. Maar als ik in Brazilië ben, merk ik dat ik daar ook niet helemaal pas. Ik ben niet met hun normen en waarden opgegroeid”, deelt ze met LINDA.meiden.
Blonde gringa, dat is hoe Leonors Braziliaanse familie haar noemt. “Als ik daar ben, willen ze dat ik oplet en niet alleen met de bus ga. Het idee is dat ik niet van daar ben. Het is alsof ik in beide landen identiteitsloos ben. Toen ik opgroeide, had ik het gevoel dat ik nergens bij hoorde. Dat is best wel eenzaam.”
Jonnah Bron (26) maakt arthouse film over intimiteit: 'Vroeger had ik dit willen zien'
Het gevoel dat Leonor al jarenlang beleeft, krijgt plots een naam: racial imposter syndrome. “Ik voelde me ineens begrepen. Er was een term voor dat ongrijpbare gevoel.”
Er bestaat een grote groep mensen met een bi-culturele achtergrond die hetzelfde ervaart als Leonor. Toch is het vrij lastig om uit te leggen of met anderen te bespreken. “Het is zelfs iets wat mijn ouders niet echt snappen. Zij hebben immers één cultuur.”
Met haar witte huidskleur is Leonor nooit echt blij geweest. “Ik wilde op mijn familie in Brazilië lijken. Wij hebben inheems bloed, maar zij hebben een donkere huid. Ik identificeer me dan ook niet als wit, maar kwam er aan het begin van de Black Lives Matter-beweging achter dat mensen mij wel zo zagen. Een vriend zei een keer: ‘Je moet je bek houden, je bent gewoon wit.’ Dit is de eerste keer dat ik me afvroeg of dat echt zo was.”
“Mijn moeder is niet wit, ik ben niet wit opgevoed. Daarnaast spreekt mijn moeder met een sterk Braziliaans accent en werden wij daardoor anders behandeld. Ik voelde me ook nooit echt Nederlands, mede doordat mijn moeder altijd sprak over die Nederlanders, dus met een bepaalde afstand. Na de opmerking van die vriend ben ik bij mezelf nagegaan of het terecht was dat ik me niet wit voelde.”
“We hebben het er later ook nog een keer over gehad. Hij kon zich niet herinneren dat hij die opmerking had gemaakt en noemde het zelfs ‘dom’. Hoewel hij erop terug is gekomen, was dit voor mij een goed moment om te reflecteren.”
Serena (35) is Indisch en heeft óók last van racisme: 'Black Lives Matter helpt ons allemaal'
Culturele verschillen zorgen ervoor dat Leonor door haar familieleden uit beide landen anders benaderd wordt. “In Brazilië voel ik zo veel liefde. Als ik daar kom, vragen ze nooit wat ik studeer. Ze laten me weten dat ze mij hebben gemist en van me houden. Bij mijn Nederlandse familie zitten we in een kringetje, eten Limburgse vlaai en worden er bepaalde statusvragen gesteld; wat ik ga doen na mijn studie, waar ik werk, et cetera.”
De persoonlijke ervaringen van Leonor vormen de basis voor haar afstudeerproject, een korte film met de werktitel Mistura. “Dat betekent gemixt”, legt ze uit. Mistura gaat over een tienermeisje dat door haar bi-culturele achtergrond geen aansluiting vindt bij haar witte vriendinnen. Ze onderneemt drastische stappen om meer op hen te lijken.
“Met de film wil ik begrip creëren bij mensen met een mono-culturele achtergrond. Ook wil ik juist bi-culturele mensen het gevoel geven dat ze niet alleen zijn. Het gaf mij zo veel troost toen ik erachter kwam dat meer mensen met dit ongrijpbare gevoel kampen. Als je niet de enige bent én daarvan op de hoogte bent, maakt het je toch minder een alien.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Maak jij je schuldig aan micro-agressies? 'Ik zie geen kleur' is daar een goed voorbeeld van
