Als jij en je partner over samenwonen praten, gaat het waarschijnlijk over de inrichting en locatie van jullie toekomstige woning. Maar hoe zit het met geld? Dat wordt een stuk minder (gedetailleerd) besproken, al zou dat wel moeten.
Financieel psycholoog Anne Abbenes vertelt waarom geldzaken bespreken zó cruciaal is voor een (financieel) gezonde relatie.
Het begin van een relatie zit vol schattige momenten en idealistische toekomstplannen, maar ingewikkelde zaken komen nauwelijks aan bod. Eén daarvan is geld. We praten er het liefst niet over, maar dat zouden we wel moeten doen. En het liefst zo snel mogelijk, zegt Abbenes. “Als je verliefd wordt, ga je dingen aan elkaar vragen. Je bespreek intieme zaken, maar geld wordt vaak vermeden. Dit is juist een onderwerp wat je er zo snel mogelijk in moet fietsen.”
Waarom? “Het is belangrijk om te weten hoe de ander over geld denkt. Er is geen goed of fout, maar je moet wel weten wat hun money mindset is en hoe dit bij de relatie past. Hoe zien zij geld en waarom? Geven zij veel of juist weinig geld uit? Wat is hun grootste miskoop geweest of waar schamen zij zich voor op geldgebied? Deze vragen kunnen het gesprek allemaal op gang brengen. Ik zou niet aanraden om dit op de eerste date te doen, maar het wel nodig als de relatie groeit en jullie toekomstplannen maken.”
Hoe je het ook wendt of keert, praten over geld hangt nog altijd in de taboesfeer. Abbenes: “We praten liever over een soa dan over geld. Dat is gewoon waar. Van oudsher rust er een taboe op het praten over geld. Het wordt niet als netjes beschouwd. En dus krijgen we het niet mee vanuit huis. Gooi daar bovenop dat financiële producten vaak (onnodig) ingewikkeld zijn en we krijgen al snel het gevoel dat we ervan weg moeten blijven.”
Er is nog een reden dat geld niet snel ter sprake komt in een romantische relatie. “Onbewust schrijven we financiële beslissingen af als kil, analytisch en koud. Terwijl wij romantische relaties gelijkstellen aan liefde, emotie en vertrouwen. Die twee staan loodrecht tegenover elkaar, waardoor we relaties en geld niet aan elkaar koppelen. De financiële sector zien we als apathisch en immoreel, wat het bestaande beeld versterkt. En als je dan ook nog toevoegt dat jongeren vaak worden behandeld alsof ze financieel onverstandig zijn, is het niet een onderwerp wat de sfeer verbetert. We beginnen er dus zelden zelf over, maar zijn ook opgelucht als de ander dat niet doet.”
Eindelijk autorijden en legaal drinken, maar deze dingen moet je óók regelen als je achttien wordt
En dan nog iets: er wordt regelmatig gelogen over financiën. Abbenes: “Dat we erover liegen heeft met het taboe te maken, net als met ons gevoel van veiligheid. We willen het plaatje mooier maken dan het is, omdat we niet veroordeeld willen worden door anderen.”
Wist je dat geld een doodsangst in ons oerbrein triggert? Dat is een overblijfsel uit de prehistorie, waarin ons oerbrein nog steeds leeft, vertelt Abbenes. Toch valt het haar op dat jongeren een andere relatie met geld hebben dan oudere generaties. “Aan de ene kant ervaren jongeren angst om financiën te bespreken met ouders, volwassenen of mensen in de financiële sector. Maar onder elkaar wordt er wel openlijk over gesproken. Dat het gesprek onder leeftijdgenoten wel makkelijk op gang komt, is een signaal dat onder andere de financiële sector de plank volledig misslaat. Er is namelijk wél behoefte om dit onderwerp te bespreken, maar de onbewuste angst om uit de maatschappij gesloten te worden, zorgt ervoor dat de lippen stijf op elkaar gehouden worden. Geld wordt gezien als een ongrijpbaar concept, als iets dreigends. En dat is logisch, want werd je in de prehistorie uit de groep gezet, dan overleefde je niet.”
Het opvallende aan geld is dat er vaak menselijke eigenschappen aan toegeschreven worden. “Het kan groeien en vermenigvuldigen en wordt gelijkgesteld aan emoties als prestige, macht, controle, veiligheid en succes. Het is eigenlijk iets heel emotioneels, terwijl wij denken dat dat het niet is. Denk maar zo: als geld er niet is, doet ons dat wat. Er gebeurt dan wat in het brein.”
“Dat is dan ook de reden dat geld als derde ‘persoon’ in een relatie beschouwd moet worden. Het zijn jij, jouw partner én geld. Door er niet over te praten, negeer je eigenlijk een groot onderdeel van de relatie. Het is dan ook niet gek om te bedenken dat geld de nummer één oorzaak is van ruzie in een relatie en echtscheidingen. Het kan zelfs leiden tot een verhoogd aantal gevallen van huiselijk geweld. En dat mede doordat het onderwerp genegeerd wordt. Het bespreken van geldzaken is net zo belangrijk als de verdeling van de huishoudelijke verantwoordelijkheden.”
Geneeskundestudent Yara (22): 'Mijn extreme spaardrang zorgt voor wrijving in mijn relatie'
Voor samenwonende stellen die het nooit over geld hebben, is er één geruststellende boodschap: het is nooit te laat om het te bespreken. Nu is de grote vraag alleen: hoe? Daar heeft Abbenes een goede tip voor. “Plan een financiële date in. Dat is hét moment dat jullie het over geld gaan hebben, dus laat het onderwerp in de tussentijd rusten. Het is vervelend als iemand constant een onderwerp opgooit waar je het liever niet over hebt. En er is niets zo erg als iets opgooien en genegeerd worden. Bewaar jouw vragen en opmerkingen voor de date.”
Het moment is daar, en nu? “Ga naast elkaar zitten met de knieën tegen elkaar aan. Ga nooit aan tafel tegenover elkaar zitten, omdat het meubelstuk een letterlijke barrière is. Zet een timer op drie of vijf minuten – het liefst een kookwekker voor zo min mogelijk afleiding – en stel elkaar vragen. De minuten op de wekker zijn de spreektijd voor de ander, het liefst zonder onderbrekingen. Probeer goed te luisteren, zonder te bedenken wat je terug gaat zeggen. Er zijn drie dingen belangrijk: dat jullie het gesprek aangaan, dat jullie elkaar de ruimte geven om te spreken én dat jullie eerlijk zijn.”
Hier een aantal vragen die je kunt stellen:
Abbenes: “De vragen zijn bedoeld om iets uit te lokken, maar ook om er vervolgens mee aan de slag te gaan. Het is nooit te laat om voor het eerst over (gezamenlijke) financiën te praten.”
Dít zijn de redenen dat Klarna een account blokkeert (en zó kun je de blokkade laten opheffen)
