In Europa een groot onderwerp, maar in Zuid-Afrika een nog heftiger probleem: menstruatiearmoede. Fotograaf Eveline Gerritsen wil hier iets aan doen, dus benadrukt ze het probleem met een fotoboek.
Die foto’s maakte ze op een middelbare school in Kaapstad. Ze kwam daar achter veel struggles met ongesteldheid onder jonge meiden die ze nog niet kende.
Eveline Gerritsen zegt dat ze niet veel van menstruatiearmoede af wist, totdat ze naar Kaapstad ging. Menstruatiearmoede houdt in dat iemand niet genoeg geld heeft om producten aan te schaffen die nodig zijn om het menstruatiebloed op te vangen. “In 2020 kwam ik erachter dat er veel NGO’s zijn die maandverband uitdelen in Zuid-Afrika. Ik vroeg me toen veel dingen af, zoals: hoe gaan vrouwen met hun menstruatie om als ze op straat leven? Twee jaar later vertrok ik naar Kaapstad om een project hierover te starten.”
De situatie in de arme wijken (townships) in Kaapstad is dat er lastig maandverband of tampons verkrijgbaar zijn. “Condooms worden er gratis uitgedeeld, maar menstruatie lijkt er geen prioriteit te zijn. In Zuid-Afrika is er gewoon bijna geen mogelijkheid daar iets aan te doen: er is in de toiletgebouwen geen schoon water en onvoldoende geld om prullenbakken of zeep te kopen. Op de privéscholen is dit beter geregeld, maar de kinderen die niet genoeg geld hebben, gaan naar de armere public schools.”
Terwijl Eveline aanwezig was in een public school in Kaapstad, heeft ze gesprekken gevoerd met de vrouwelijke leerlingen. “Ze krijgen op de scholen wel lessen over seks, maar als er een mannelijke docent voor de klas staat, wordt ongesteldheid overgeslagen. Er bestaat een groot gevoel van schaamte bij de meisjes in de klas. Ze worden soms gepest door de jongens door het taboe dat op ongesteldheid rust.”
“Door het gebrek aan hygiëne en prullenbakjes op de toiletten, moeten de meisjes hun maandverband vaak oprollen en mee naar huis nemen. Of soms gooien meiden het op de grond. Daarnaast gebruiken de leerlingen vaak een T-shirt als maandverband. Ook worden er eigenlijk geen tampons gebruikt; het is vaak onbekend en eng voor ze. Shocking”, vindt Eveline.
Eveline ziet een noodzaak hier verandering in te brengen. “De meisjes dragen schooluniformen, met het risico om door te lekken. Ze zijn daar vaak zo bang voor, dat ze weleens een week lang niet naar school gaan. Daardoor missen ze soms wel 90 schooldagen per jaar. Dat staat gelijk aan drie maanden. Zo hebben ze geen kans meer een goede baan te krijgen. Het is de realiteit dat één op de vier meisjes die naar een public school gaat, de school niet afmaakt doordat ze lessen mist door menstruatie.”
Eveline maakte de foto’s op de school terwijl ze met de meiden over hun eerste ongesteldheid praatte. “Ik maakte hiervoor kunst met maandverband en tampons. We hebben er kleurrijke kettingen en kronen van gemaakt. Je moet echt even twee keer naar de foto kijken om te kunnen zien dat de kroon van maandverband is gemaakt. Allemaal echt on the spot.”
“Met de foto’s willen we kracht uitstralen: women empowerment. Ik wil vooral de boodschap meegeven dat het een vrouwelijk probleem is dat niet meteen op te lossen is, maar wel op een sterke manier laten zien dat dit is wat we nodig hebben. Tegelijkertijd wil ik de fantasie kietelen van de kijker.”
Tekst gaat verder onder de post.
Dit bericht op Instagram bekijken
Volgens Eveline vonden de Zuid-Afrikaanse meiden het cool om te doen. “Toch vonden ze het aan het begin een beetje gênant, maar de kunstwerken vonden ze heel mooi. Ze wilden ze bijna mee naar huis nemen.”
“Ik wil graag aan de Nederlandse lezer laten zien hoe slecht de omstandigheden zijn in Zuid-Afrika en mensen hier bewuster van maken. Mijn grootste doel is om samen te werken met merken die hier iets aan doen, zoals Libresse, Always en een NGO. Het zou gaaf zijn als zij dan mijn fotoboeken kunnen uitbrengen en we zo (internationaal) iets kunnen doen voor die meiden. Een deel van de opbrengst van het boek gaat naar een lokale organisatie die maandverband uitdeelt aan deze tienermeiden, zodat zij hun school kunnen afmaken.”
Grappen over ongesteldheid en juwelen: 'Verslaggeving vrouwenvoetbal moet beter'
