Nu dit weekend de laatste festivals plaatsvinden, wordt er ook geregeld (voor de eerste keer) recreatief drugs gebruikt. Maar wat moet je doen als het niet zo lekker gaat nadat je wat hebt genomen?
Expertisecentrum Jellinek drukt je op het hart een medisch professional in te schakelen, ook als je nog middelen op zak hebt. “Better safe than sorry”, deelt preventiedeskundige Sarah Graman.
Pillen, druppels, poeders; drugs komen in allerlei vormen en het wordt regelmatig meegenomen naar feestjes en festivals. Helaas gaat dat niet altijd goed en kan het slecht vallen bij de gebruiker.
“Dat is wel een heel breed begrip”, kaart Jellineks preventiedeskundige Sarah Graman meteen aan. “Het kan dat je je niet zo lekker voelt. Maar soms is er toch wat serieuzers aan de hand. Daarom is het goed om te checken wat er speelt. Als het meer is dan misselijkheid of overgeven, raad ik je aan om medische hulp in te schakelen. Ga naar de EHBO-post of bel 112.”
Hoe bepaal je of de symptomen zo serieus zijn dat ze medische aandacht vereisen? “Elke drug heeft zijn eigen alarmsignalen. Bij het gebruik van sommige middelen kan het zijn dat de persoon die het heeft genomen sufheid ervaart, een afwijkende lichaamstemperatuur heeft of hoofdpijn ervaart. Hoofdpijn komt wel vaker voor, daar hoef je niet direct 112 voor te bellen. Maar als je op een festivalterrein staat, loop dan alsnog langs de EHBO. Daar kunnen ze je bloeddruk checken om uit te sluiten dat er iets serieuzers aan de hand is. Kom je iemand tegen die buiten bewustzijn of verminderd aanspreekbaar is, dan is het sowieso goed om hulpdiensten in te schakelen.”
Bel je 112, dan staan er niet meteen zes ambulances voor je neus. “Medisch professionals zullen je eerst een rits vragen stellen om de ernst van de situatie te bepalen. Aan de hand daarvan maken ze een passende inschatting over de hulp die ze zullen verlenen.”
Cynthia (18) werd gedrogeerd tijdens carnaval: 'Ik was 3,5 uur buiten bewustzijn'
Ook als je zelf drugs hebt gebruikt, is het belangrijk te blijven checken hoe het gaat. “Deel deze verantwoordelijkheid en vertel de mensen met wie je bent wat je hebt gebruikt en wanneer. Als het nodig is kunnen zij hulp voor je inschakelen. Vergeet niet dat je van sommige middelen heel voorzichtig of juist paranoia wordt. Hierdoor kun je de ernst zelf vaak minder goed inschatten en is het fijn dat je ook in de gaten gehouden wordt door een ander.”
Zie of ben jij iemand die slecht gaat op drugs, vrees dan niet om de hulpdiensten in te schakelen als je zelf nog wat op zak hebt. “In Nederland is het gebruik van drugs niet verboden. De reden is dat je zodoende altijd kunt bellen als je hulp nodig hebt. Adequaat hulp bieden staat voorop. Geen zorgen, je wordt niet als een crimineel behandeld.”
Zelfs niet als je in de ambulance of op een behandelbed ligt. “Er wordt niet naar drugs gezocht. Dat is namelijk niet waar hulpverleners naar op zoek zijn. Ook hoef je je drugs niet af te geven als je op een festival staat. Je moet niet vergeten dat de primaire taak van hulpverleners niet is om drugs weg te houden, maar juist om ervoor te zorgen dat jij opgelapt bent en geen verdere hulp nodig hebt. Het enige wat ze mogelijk doen, is andere hulpverleners erop attenderen dat ze – als dat het geval is – symptomen van vervuilde drugs hebben geconstateerd. Dit doen ze alleen maar zodat zij daar extra op kunnen letten tijdens de dienst.”
Gedrogeerd worden met een naald: zo werkt 'needle spiking' en dit kun je doen als het gebeurt
Op het moment dat je twijfelt om hulp in te schakelen, zegt Graman: doen. “Wacht er niet te lang mee. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter. Als je je niet goed voelt worden, ben je nog aanspreekbaar en kun je uitleggen wat je hebt gebruikt. Op deze manier kan verdere escalatie voorkomen worden. Dus trek op tijd aan de bel.”
Eén kanttekening: dwing niemand om hulp te accepteren. “Het kan zijn dat iemand niet naar de EHBO wil. Mocht je je toch zorgen maken, dan kun je altijd zelf naar de EHBO-post lopen en aangeven dat het niet goed gaat met een persoon. Zij zullen er dan heengaan om poolshoogte te nemen. Op deze manier deel je de verantwoordelijkheid met medisch professionals die de situatie beter kunnen inschatten.”
Ook bij het gebruik van alcohol zijn er alarmsignalen waar je op moet letten. “Buiten bewustzijn raken is een belangrijke. Je kunt namelijk ook in een coma terechtkomen.”
Drink om die reden ook geen alcohol als je drugs hebt gebruikt, waarschuwt Graman. “Veel incidenten gebeuren door combinatiegebruik. Dit raden wij altijd af, omdat middelen mengen onvoorspelbare risico’s met zich meebrengt.”
Emma (19) gaat met haar moeder naar hardcore festivals: ‘Ze geeft me advies over drugs’
Ben je alleen een beetje misselijk, dan hoef je niet meteen alarm te slaan. Bij twijfel of de situatie ernstiger is, doe je dat wel. “Better safe than sorry”, zegt Graman. “Het is afhankelijk van wat je hebt genomen, maar er bestaat bij sommige drugs een kans dat je out gaat, braakt en zelfs doodgaat omdat je erin stikt. Voorkom dit soort tragische incidenten door hulp in te schakelen.”
Ook heeft de preventiedeskundige tips voor mensen die (voor het eerst) drugs gebruiken. “Als je bang bent voor de risico’s, gebruik het dan niet. Is dit niet zo’n issue voor jou, lees je dan in over de effecten van de drugs die je neemt. Deze verschillen namelijk per middel. Bij sommigen krijg je een hoge bloeddruk en hartslag, bij andere kelderen die juist en is out gaan een mogelijkheid. Ga je niet zo lekker? Ga zitten, neem rust en wat te drinken én loop nooit alleen weg. Als er dan toch hulp nodig is, dan kun je dit samen met een vriend(in) bepalen of kunnen zij aan de bel trekken.”
Tot slot raadt Graman je aan om je drugs te laten testen. “Dat kan anoniem en soms ook kosteloos. Nee, je wordt niet opgepakt als je dit doet. Dit is ook een moment om meer te horen over de grootste risico’s die het gebruik met zich meebrengen en tips om dit verantwoordelijk te doen.”
Dit artikel verscheen eerder op onze site.
Maan en Karel over uitgaan, drank en drugs: 'Wil niet dat mensen me super fucked up zien'
