We vroegen jullie het op Instagram: moeten dierentuinen verboden worden? Die stelling maakte behoorlijk wat uiteenlopende gevoelens los, blijkt uit de reacties.
Wij vroegen jullie of dierentuinen verboden moeten worden en déze discussie brandde los
LINDA.meiden verzamelt hier jullie overpeinzingen.
‘Geen entertainment’
Een deel van jullie kon zich wel vinden in ‘dierentuinen moeten verboden worden’. Waar de een oppert dat het hele concept wel ‘weggegooid’ mag worden, zegt een ander dat dierentuinen al veel langer niet meer van deze tijd zijn. Echt leuk voor kinderen is het ook niet, luidt een andere reactie. “Lekker dieren in gevangenschap bekijken… Dieren horen in de natuur! Ze zijn geen entertainment of speelgoed voor de mens.”
Iemand anders komt meteen met een alternatief. “Maak het liever tot een opvangcentra voor dieren die in het wild niet meer zo leven. Creëer geen plekken die puur in dienst staan van entertainment, en ten koste gaan van het welzijn van de dieren.”
‘Verbied het circus’
Andere Meiden konden zich minder in de stelling vinden. “Hoezo verboden? Nee joh, is leuk voor de kinderen”, reageert iemand. Een ander ziet het ook niet zitten: “Serieus, nu hier weer moeilijk over doen? Verbied dan het circus.” Eén van de reacties bepleit dat veel dierentuinen wel goede educatie geven over dieren en de natuur. “Daarom zeg ik nee, en hard ook.”
Middenweg
Uit andere reacties kwam vooral veel twijfel naar voren. “Ik zeg deels ja, en deels nee,” bepleit iemand. “Ik vind dat leeuwen, olifanten en panda’s beter in het wild kunnen leven. Voor andere dieren denk ik daarentegen dat het beter is als ze uitgebreid verzorgd worden.”
Eén van jullie zegt dat het voor haar ligt aan de grootte van het leefgebied van de dieren. “Als dierentuinen een erg groot verblijf hebben, heb ik er persoonlijk geen heel groot probleem mee. Maar als dieren een veel te klein hok hebben, vind ik dat heel erg naar en verdrietig. Dat vind ik dan niet kunnen. Maar dan is het nog lastig om een lijn te trekken tussen wat wel groot genoeg is, en wat niet.”
WWF
“Het Wereld Natuur Fonds (WWF) houdt zich bezig met bescherming van diersoorten in hun natuurlijke omgeving en niet zozeer met dieren in gevangenschap,” zegt Wildlife-Expert Gert Polet. “De belangrijkste rol van dierentuinen is volgens het WWF om mensen kennis te laten maken met de bijzondere diversiteit aan diersoorten op deze planeet,” gaat hij verder. Daarnaast vertelt Polet dat het belangrijk is dat de dierentuinen uitleg geven over de leefgebieden van de dieren in het wild.
Opvangcentra
Er worden steeds meer opvangcentra voor overtollige (circus)dieren opgericht, volgens Polet. “Dierentuinen kunnen natuurlijk ook die opvangrol spelen, want zij hebben de ervaring om dit soort dieren op een goede manier te houden,” zegt de Wildlife-Expert. WWF vindt dat wilde dieren niet tot menselijk vermaak moeten dienen, zeker als ze daarvoor uit het wild gehaald worden, wat nog vaak voorkomt. “In die zin vinden we het goed dat bijvoorbeeld circusdieren een rustig leven gegund wordt in opvangcentra. Daarmee zeggen we niet dat alle circusdieren per definitie slecht worden behandeld,” voegt Polet eraan toe.
Fokprogramma’s
We zien dat steeds meer dierentuinen meedoen in fokprogramma’s. De fokprogramma’s worden gecoördineerd door officiële organisaties als de Wereld- en Europese Associatie van Dierentuinen (W/EAZA – World / European Association of Zoos and Aquaria) die als het ware een soort kwaliteitsbewaker zijn. Veel van deze dierentuinen ondersteunen ook projecten die de soort in het wild beschermen.
“Met deze fokprogramma’s worden dieren uitgewisseld tussen dierentuinen en daarmee wordt de “noodzaak” om dieren uit het wild te halen voorkomen,” vertelt Polet. In een aantal bijzondere gevallen waarbij een diersoort bijna is uitgestorven in het wild, hebben dit soort fokprogramma’s ook cruciale betekenis gehad om de soort in het wild te redden door middel van het uitzetten van gefokte dieren in het wild. Zo zijn gefokte Californische condors teruggebracht in het wild in de Verenigde Staten, zijn Przewalskipaarden teruggebracht en losgelaten in Mongolië en hebben uitgezette, gefokte Iberische lynxen de wilde populatie in Spanje een boost gegeven.
Terug in het wild
“Dit soort uitzonderlijke fokprogramma’s hebben dus zeker succes gehad en deze soorten van uitsterven in het wild behoed. Het is echter WWF’s prioriteit om het uitsterven van dieren in het wild zelf te voorkomen. We zien dit soort fokprogramma’s echt als een uiterst redmiddel. Daarbij zijn we blij dat professionele dierentuinen hun professionele rol spelen,” vertelt de WWF-Expert. “Echter we zien ook vaak dat er gezegd wordt dat dieren gefokt worden om uit te zetten in het wild, terwijl dit absoluut onmogelijk is. Omdat er geen veilig leefgebied voorhanden is, en omdat de dieren niet goed worden voorbereid op terugkeer in het wild. Een tijger die uit een circus komt zal niet meer terug kunnen in het wild omdat ze daar niet weet hoe te overleven en een gevaar voor mensen zal vormen omdat ze die kent,” zegt Polet.
Dieren zijn de prioriteit
“Er hoeven geen dierentuinen meer bij te komen,” zegt Polet. Het halen van dieren uit het wild moet stoppen en staat eigenlijk gelijk aan stroperij, vertelt hij verder. “We moeten ervoor waken dat opvang centra en fokprogramma’s zichzelf onder het mom van uitzetten in het wild zichzelf eigenlijk alleen in stand houden,” zegt de Wildlife-Expert stellig. “Het behouden van wilde dieren in hun natuurlijke leefomgeving moet de prioriteit hebben. Het veilig uitzetten van dieren kan alleen als er een veilig leefgebied beschikbaar is. Dit is dus het laatste redmiddel om een soort van uitsterven te behoeden,” voegt Polet eraan toe.