De lijst met de vijfhonderd mooiste vrouwen van Nederland, de FHM500 – oftewel de jaarlijks terugkerende vrouwenvleeskeuring – is gisteravond weer bekendgemaakt.
En daar heb ik een sterke mening over, die ik enigszins laat nuanceren door For Him Magazine (FHM)-hoofdredacteur Chris Riemens als ik hem bel.
Als ik nieuwsberichten over de nieuwe FHM500-lijst voorbij zie komen, breekt m’n hart weer een beetje voor alle (jonge) vrouwen die niet in het afgetrainde plaatje passen. Ja, er staan dit jaar een aantal vrouwen met een maatje meer in, de lijst wordt steeds diverser qua kleur en er komen inmiddels ook een aantal transvrouwen in voor. Maar ze voldoen allemaal nog steeds aan het door (social) media geschetste plaatje van ‘knap’.
Want wat is een ‘mooie vrouw’? Wie bepaalt wat schoonheid is? Nou, naast het eenduidige plaatje dat we zien op social media, de mannen (en twee vrouwen) achter de FHM500 lijst. En hoewel er gestemd mag worden door iedereen in Nederland, is de selectie waar we uit kunnen kiezen er niet een waarvan ik denk: hier kunnen ik en een enorm deel van de Nederlandse vrouwen zichzelf aan meten. En dat terwijl dit dus blijkbaar – volgens deze mensen – het hoogst haalbare is als het gaat om uiterlijk.
Zonde, omdat we steeds lekkerder bezig waren op Instagram om de veelzijdigheid te laten zien van vrouwen: in alle vormen, maten, huidskleuren, etcetera. De voor de FHM500 geselecteerde vrouwen zijn stuk voor stuk prachtig, begrijp me vooral niet verkeerd. Maar is dit echt de enige soort vrouwen die mooi is? Waar zijn alle vrouwen die ik dagelijks om me heen zie, en die op hun eigen manier prachtig zijn?
Volgens Chris krijgt de redactie het gehele jaar door vrouwen getipt en benaderen ze ook zelf vrouwen die ze passend vinden voor op de lijst. Daaruit wordt de selectie gemaakt. Ik vraag hem of het selecteren van die vrouwen als volgt in z’n werk gaat: de FHM-redactie selecteert op basis van hun persoonlijke voorkeur qua uiterlijk de vrouwen vanuit de tips en kiest daarbij nog een aantal vrouwen – denk aan transvrouwen, vrouwen met een maatje meer en een vrouw met het syndroom van down – om de lijst wat diverser te maken, en that’s it. Chris beaamt dat.
Hij zegt hierover: “Het is eigenlijk een beetje een verkiezing voor vrouw van het jaar. We kijken ook naar wat iemand dat afgelopen jaar heeft gepresteerd. Zoals de winnares van vorig jaar, Monica Geuze, die een eigen Videoland-serie had, een podcast, Temptation Island presenteerde en noem maar op.”
Dat is hartstikke mooi, maar als we de factsheet bekijken op de site waar je kunt stemmen, staat daar alleen wat voor kleur haar de vrouwen hebben, plus heel kort wat zij doen in het dagelijks leven of waar we ze van kunnen kennen. “Haha, ja dat is wel plat inderdaad,” lacht Chris. “Daarom hebben we nu een podcastserie geïntroduceerd waarbij we dieper in gesprek gaan met de vrouwen die in de selectie zitten.” Deze wordt overigens wel pas gelanceerd als de stembussen gesloten zijn.
De rangschikking van de vrouwen moeten we trouwens ook met een korreltje zout nemen, zegt Chris. “Lijsten scoren goed in dit soort magazines. Als je vijfhonderd vrouwen op willekeurige volgorde zet is dat niet interessant voor de media.”
Er werd me vlak voor het gesprek met Chris – dat twee weken geleden plaatsvond – verteld dat ze blij zijn met de winnares van dit jaar en hoe divers zij is. Alleen is dat gek, omdat er tot 19 mei gestemd kon worden. Een winnares had er dus nog niet moeten zijn. Is het Nederlandse volk dan echt in control? Of is er uit die selectie ook al een ranking gemaakt door de mensen achter de schermen?
Chris legt uit: “Dat heeft te maken met de agenda van de winnaar. We kunnen niet op vrijdag zeggen: ‘Je hebt gewonnen, woensdag heb je de shoot’. We kijken vanaf januari naar het aantal stemmen en kiezen vervolgens met de redactie wie wij de meest geschikte kandidaat vinden. Het is niet zo dat de lezer iemand naar nummer 1 kan stemmen. Maar dat communiceren we ook op de site.” De rest van de lijst is volgens Chris ook niet exact ingedeeld op basis van stemmen via de site en social media, maar komt wel ongeveer overeen.
In het Parool zei Chris in 2020 over het ontbreken van diversiteit als het gaat om lichamen nog het volgende: “Het schoonheidsideaal voor mannen en vrouwen is nog steeds slank. Niks ten nadele van een paar maatjes meer, maar het wordt over het algemeen minder aantrekkelijk gevonden. Er staan wel plus-size modellen in.”
Nu zegt hij: “Dit zou ik nu nooit meer op zo’n manier zeggen. Niets is zo subjectief als schoonheid. Eigenlijk is ‘de mooiste vrouw van Nederland’ een onzintitel, want dat is voor iedereen anders. Desalniettemin is het in mijn ogen een leuke verkiezing. Voor iedereen is er een ander schoonheidsideaal. De een valt op een paar maatjes meer, de ander op slank.”
Wat ik het liefst zou zien gebeuren? Gewoon helemaal ophouden met een ranglijst gebaseerd op het uiterlijk van vrouwen. Maar doe het anders in elk geval op zo’n manier dat iedere vrouw zichzelf enigszins kan herkennen. Een lijst die niet alleen divers is omdat je er vrouwen van verschillende kleuren en maten in hebt staan, maar ook omdat al die vrouwen daadwerkelijk mooi zijn door wie ze zijn. En niet alleen omdat ze – op verschillende manieren – helemaal voldoen aan het huidige schoonheidsideaal.
Een lijst als de FHM500 heeft zo’n impact op hoe vrouwen naar zichzelf kijken en hoe mannen en vrouwen naar andere vrouwen kijken. Gebruik dit om verandering teweeg te brengen. Ook al kost je dat misschien wat centjes en worden er wat mannen boos omdat ze zich niet meer kunnen vergapen aan foto’s van vrouwen waarvan zijn ingeprent hebben gekregen dat dit het allermooiste is wat er rondloopt.
Volgens mij is die wil er bij Chris en zijn team zeker, als ik hoor dat ze meer naar inhoud willen gaan kijken en ook stappen zetten om dit van de grond te krijgen. Ik ben benieuwd of ze de komende jaren daadwerkelijk het verschil gaan maken. En Chris, je weet het: als ik mee moet denken, weet je me te vinden.
Cosmetisch arts over schoonheidsideaal: 'Het is allemaal één pot nat'
