Voor veel mensen is het moment dat ze hun kussen raken hun favoriete moment van de dag. Maar wat als het idee van slapen je plotseling zoveel stress geeft, dat het je überhaupt niet meer lukt?
Journalist Bernadette Keizer (28) deed drie jaar geleden uit het niets geen oog meer dicht en maakt daar nu een podcast over.
De 28-jarige is van kinds af aan al een lichte slaper, maar krijgt het in 2021 ineens niet meer voor elkaar om ’s nachts naar dromenland te vertrekken. “Drie jaar geleden kreeg het ineens een enorm effect op mijn leven. Midden in de pandemie kreeg ik mijn eerste serieuze baan als verslaggever bij RTV Utrecht en ik legde mezelf de druk op dat ik mezelf ontzettend moest bewijzen. De projecten waar ik mee bezig was, nam ik mee naar huis en hielden me ’s nachts wakker.”
Van de ene op de andere dag ligt Bernadette zichzelf ‘wakker te piekeren’. “Het begon met een nacht waarin ik maar twee uur had geslapen, opgevolgd door nog een nacht van twee uur en daarna eentje van één uur. Al snel had dat een effect op mijn lichamelijke gesteldheid en liep ik overdag rond als een soort zombie.”
De hoge werkdruk die ze zichzelf op had gelegd, moest de reden van haar slapeloosheid zijn. “Na een paar maanden – ik dacht eerder niet dat het een serieus probleem was – gaf ik het eindelijk aan bij mijn werkgever. Maar zelfs toen de werkdruk weg was, was alleen de gedachte aan het misschien weer niet kunnen slapen voldoende om me wakker te houden. Ik had een soort slaapangst ontwikkeld. Daardoor kreeg ik zodra het tijd was om te gaan slapen zoveel stress, hartkloppingen, zweet- en paniekaanvallen en wist ik: dit is een groot probleem.”
Nacht na nacht ligt Bernadette wakker. “Het is niet zo dat ik drie jaar lang nul uur heb geslapen, maar op het dieptepunt van mijn slapeloosheid was het elke nacht zo’n één à twee uur. Om je mee te nemen in zo’n nacht: om tien uur was ik vaak al heel moe omdat ik de nacht daarvoor slecht had geslapen. Om negen uur werd ik dan al zenuwachtig, omdat ik niet weer zo’n nacht wilde hebben. En ondanks dat ik de hele dag al moe was, was ik op het moment dat mijn hoofd het kussen raakte klaarwakker. Dan lag ik eindeloos te piekeren over van alles en nog wat en lag ik tot zes uur ’s ochtends naar het plafond te staren.”
De slapeloze nachten hebben na zo’n lange tijd een gigantisch effect op haar fysieke en mentale gezondheid. “Ik was lichtgeraakt, emotioneel en had geen focus. Je voelt je geen goede versie van jezelf. Toch negeerde ik de opmerking van mijn vriend als hij zei dat ik misschien beter thuis kon blijven. Maar ik dacht: misschien kon ik daar moe genoeg worden om die avond wel weer normaal te slapen.”
“De dag doorkomen is vervolgens wel echt een opgave, want eigenlijk ben je niet scherp genoeg om te functioneren. Het voelt alsof je dronken bent en tegelijkertijd een kater hebt. Toch zag ik het lange tijd niet als een reden die goed genoeg was om mezelf ziek te melden. Vaak is slapeloosheid een symptoom van iets anders, maar het is ook gewoon een aandoening op zich.”
Wat het nog lastiger maakt om serieus genomen te worden, zijn de opmerkingen die ze krijgt als ze het aankaart. “Mensen zeggen dingen als: ‘Wacht maar tot je kinderen hebt’. Dan denk ik: je snapt het niet; ik slaap gewoon helemaal niet. Toch probeer je de dag door te komen met een extra kop koffie, om vervolgens in een cafeïne-dip terecht te komen. Helaas kom ik eenmaal thuis niet uit die vicieuze cirkel en slaap ik weer de hele nacht niet.”
Bernadette zoekt hulp nadat ze op de fiets bijna een ongeluk veroorzaakt. “Op een gegeven moment functioneerde ik zo slecht door het slaapgebrek, dat ik nadat ik bijna werd aangereden door een auto, wist dat ik het niet alleen kon oplossen. Daarom heb ik de huisarts gebeld en kreeg ik direct slaapmedicatie voorgeschreven. Helaas werkte dat juist weer heel verslavend voor mij en had ik er een probleem bij.”
Toch is het nemen van slaapmedicatie in die tijd de enige manier om overdag te kunnen functioneren. “Al maakte ik dan nog steeds nachtjes van vijf of zes uur, dat was net genoeg om me op de been te houden.”
Uiteindelijk vindt ze een fijne slaaptherapeut, maar krijgt ze te horen dat de wachttijd twee maanden zal zijn. “Normaal gesproken is dat nog veel langer, maar ik dacht: twee maanden? De gedachte ‘waarom is het zo moeilijk om een normale oplossing te vinden als je last hebt van slapeloosheid?’ kwam steeds vaker in me op. Vooral omdat 1 op de 10 mensen hier last van heeft.”
Daarom besluit Bernadette haar eigen zoektocht naar een oplossing vast te leggen voor zichzelf, maar ook voor anderen. Dat doet ze in de podcast Slapeloos. “De aanpak tegen slapeloosheid is heel persoonlijk, daarom probeer ik zoveel mogelijk uit. Zo ben ik bijvoorbeeld in slaaptherapie gegaan en heb ik trucjes geleerd om het piekeren tegen te gaan. Ook heb ik meer geleerd over slapen en heb ik achterhaald waar mijn persoonlijke slapeloosheid vandaan is gekomen.”
“Door met verschillende kleine dingen te experimenteren, zoals vaste bedtijden en het ‘piekerkwartier’ – waarbij je een kwartier voor het slapen gaan alles opschrijft waar je over zou kunnen nadenken – heb ik ervoor kunnen zorgen dat ik inmiddels weer goed slaap.”
Na jaren wakker liggen van het wakker liggen slaapt Bernadette nu niet meer nachtenlang maar een uur of twee. “Nu slaap ik misschien één keer in de twee of drie weken zo kort. De rest van de nachten slaap ik helemaal door. Dat komt echt doordat ik door therapie veel meer vertrouwen heb gekregen in mijn slaap.”
Ciska (22) heeft OCD: 'Dat ene leuke avondje heeft mijn leven voor een paar maanden verpest'
