Waar de vorige generatie ouders zonder pardon foto’s van hun kroost op Facebook slingerde, brengen ouders van nu hun kinderen steeds vaker onherkenbaar in beeld op sociale media. Waarom?
En zitten er gevaren aan het plaatsen van onschuldige foto’s van je kids op het wereldwijde web? LINDA.nl spreekt met moeders en een expert over het publiceren van kinderfoto’s.
Volgens Justine Pardoen, oprichtster van het bureau Jeugd en Media loopt de mediawijsheid van ouders op het gebied van sociale media achter. “Er is een groep ouders die zich heel bewust is van de gevaren,” zegt Pardoen. Toch staan de meesten niet stil bij de gevolgen van een online foto. “Mensen denken er weinig over na en doen gewoon wat anderen doen.”
Yana Moels (25) is moeder van Cleo en deelt foto’s van haar vijf maanden oude baby via @lievekleinecleo. “Ik voel me trots als ik zo’n mooie foto maak en als mensen complimenten geven. Maar ik doe het niet voor de likes en reacties,” vertelt Yana.
Omdat niet al Yana’s volgers op een tijdlijn vol babyfoto’s zitten te wachten, besluit ze met haar vriend een persoonlijke Instagrampagina voor Cleo aan te maken. Zo kunnen ze familie en vrienden op de hoogte houden.
Met 677 volgers is de kring van directe familie en vrienden groter dan de bedoeling was. “Het is een beetje uit de hand gelopen. We hebben ook volgers die we niet kennen.” Het profiel afschermen is volgens haar niet nodig. Ze houden de volgers goed in de gaten: “Volgers met gekke namen of accounts zonder profielfoto blokkeren we.”
Cleo’s ouders hebben duidelijke afspraken gemaakt over de Instagram van hun dochter: “Gevoelige informatie, zoals waar we wonen, plaatsen we alleen op onze persoonlijke Instagramaccounts die meer afgeschermd zijn.” Verder zijn foto’s in bad of andere beelden waarop Cleo geen kleren draagt absolute no-go’s.
Dit bericht op Instagram bekijken
Volgens Pardoen is een foto net zo gevoelig als een vingerafdruk. “Gezichtsherkenningssoftware is tegenwoordig zo geavanceerd dat je met een kinderfoto alles terug kan vinden wat van iemand op het internet staat.” Met een naam, geboortedatum, bankrekeningnummer, een BSN-nummer en een foto kun je iemands identiteit overnemen.”
Zij is dan ook geen voorstander van het posten van kinderfoto’s. “Door foto’s te publiceren leggen ouders het digitale spoor van een kind neer. Een kind kan die stap online zelf niet zetten. Privacy is het recht om zelf te kunnen bepalen wat je deelt. Als een kind door het gedrag van de ouders niet meer zelf de regie kan voeren, dan pak je een stukje van de rechten van dat kind af.”
Blogger Saskia Hardeman (36) weet dat het posten van foto’s niet zonder risico’s is. De moeder van een zoon (10) en dochter (6) viel meerdere malen ten prooi aan identiteitsfraudeurs.
“Iemand maakte een account aan en deed alsof ze mij was. Ze deelde foto’s van mij en mijn kinderen.” In een eerste reactie wil Saskia al haar Instagramfoto’s offline halen. Toch besluit ze dit niet te doen. Instagram grijpt snel in en verwijdert de nep-accounts die haar foto’s gebruiken.
“Tegenwoordig kunnen ze overal foto’s vandaan halen. Je geeft ook toestemming aan school om foto’s online te plaatsen. We leven in een digitale wereld, dus ik denk dat overal gevaren zijn. Bovendien plaatsen kinderen vanaf een bepaalde leeftijd zelf ook foto’s online. Dat kun je als ouder verbieden, maar ik denk dat je daar op den duur niet aan ontkomt,” vertelt Saskia.
Sinds het laatste fraude incident van twee jaar geleden, is Saskia minder foto’s van haar kinderen gaan delen. Achteraf gezien had de blogger het misschien wel anders aangepakt. “Toen ik zeven jaar geleden begon met mijn blog had ik nooit verwacht dat het zo groot zou worden. Als ik dat had geweten, had ik minder foto’s van mijn kinderen gedeeld. Wat Google weet, vergeet Google nooit,” zegt Saskia.
Het belang van haar kinderen staat altijd voorop en samen met haar man denkt ze goed na over de foto die ze posten. “We plaatsen nooit zomaar iets en als mijn kinderen niet op de foto willen, gebeurt het ook niet.” Bij ongepaste beelden grijpt ze altijd in. Zo legt ze haar kinderen nooit vast zonder kleren. “Als ik in de zomer aan het vloggen ben en mijn dochter speelt in een zwembroekje in de tuin, dan komt ze niet in beeld.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Pardoen bevestigt dat onschuldige vakantiefoto’s van kinderen in zwembroek likkend aan een ijsje niet online horen, omdat anderen hiermee aan de haal kunnen. “Ouders moeten beseffen dat driekwart van het nieuwe kinderpornomateriaal gefotoshopte foto’s zijn waarbij het hoofd van kinderen op een ander lijfje wordt geplakt.”
Verder raadt Pardoen ouders aan geen frontale foto’s van hun kinderen te posten. Gezichtsherkenningssoftware kan het gezicht dan niet herkennen. “Foto’s van kinderen in actie zijn prima, maar geen portretjes waarbij het gezicht goed te zien is.”
Voor de komende jaren hoopt Pardoen dat het publiceren van persoonsgegevens van kinderen door ouders geregeld wordt in duidelijke wet- en regelgeving. “De mediawijsheid van volwassenen op dit gebied laat nog te wensen over.”
Dit artikel is voor het eerst gepubliceerd op 27 februari 2022.
'Stel kinderen niet onnodig tentoon op social media'
