Afgelopen zondag was het weer zo ver: duizenden fanatiekelingen (lees: ruim 18.000) liepen de hele NN Marathon in Rotterdam. Maar waarom is het rennen van een marathon toch ineens zó populair? Iedereen lijkt wel te trainen voor die magische 42 kilometer (en een beetje).
Sportpsycholoog Petra Sauter de Munck geeft ons het verlossende antwoord.
De marathon is al decennialang hét ultieme sportevenement voor doorzetters, maar de laatste jaren zie je ze werkelijk overal: mensen die ineens fanatiek hun hardloopschoenen aantrekken. De cijfers liegen er niet om: steeds meer Nederlanders schrijven zich jaarlijks in voor marathons, halve marathons of andere hardloopevenementen.
Zo’n sportieve trend lijkt misschien spontaan of toeval, maar volgens sportpsycholoog Sauter de Munck (die dagelijks topsporters én recreanten begeleidt) is er toch echt daadwerkelijk een reden waarom het rennen van een marathon zo populair is geworden.
Anne Luijten finisht de olympische marathon: 'Ik sta met een lach aan de start, dat heb ik mijn vader beloofd'
Volgens Sauter de Munck spelen meerdere factoren mee, te beginnen met de coronapandemie: “We werden ons ineens veel bewuster van onze fysieke en mentale gezondheid. Dat heeft echt iets aangezwengeld.” Maar ook de invloed van social media speelt een grote rol. “Je ziet dat influencers marathonlopen neerzetten als een prachtige persoonlijke overwinning. Dat inspireert mensen om ook zoiets ‘groots’ na te jagen.”
Daarbij speelt ook het steeds individueler worden van sport een rol: mensen willen sporten wanneer en hoe het hen uitkomt, zonder vast te zitten aan clubs of teams. En wat is dan een betere ultieme uitdaging dan een marathon? “De marathon is dé manier geworden om te laten zien dat je het maximale uit jezelf haalt.” Daarbij helpt het dat het een uitdaging is die voor iedereen bereikbaar lijkt. “Iedereen kan zich op elk moment inschrijven.”
Volgens Sauter de Munck kan de marathon tegenwoordig ook een vorm van status zijn. “Het is een grote fysieke uitdaging die tegelijkertijd heel toegankelijk is. Juist omdat zóveel mensen het doen, wordt het steeds vaker gezien als iets bijzonders als je hem uitloopt,” legt ze uit. “Voor veel mensen is het een manier om te laten zien dat ze fysiek en mentaal tot het uiterste kunnen gaan.”
Bovendien zit er nog iets anders in wat ons aanspreekt: het stellen van doelen. “De weg naar de marathon zit vol met tussenstapjes behalen: eerst de vijf kilometer, dan tien, oh, en dat dan allemaal ook nog binnen een bepaalde tijd. Dat past precies bij hoe wij mensen gemotiveerd raken – steeds een beetje verder, steeds een beetje beter.”
Hoewel de trend om meer te bewegen positief is, plaatst de sportpsycholoog ook kanttekeningen. “Een marathon is ontzettend zwaar voor je lichaam. Zelfs als je perfect getraind bent, ga je je lijf opeten – je verbrandt altijd meer dan je kunt aanvullen.” Bovendien zorgt social media ervoor dat mensen zich continu vergelijken, niet alleen met anderen, maar ook met hun vroegere prestaties. Dat kan doorslaan in een ongezonde obsessie. “De beloning van het halen van je doel is zó verslavend dat mensen soms signalen van hun lichaam negeren.”
Kortom: meer bewegen is een trend die de sportpsycholoog alleen maar aanmoedigt. Maar volgens Sauter de Munck is een marathon niet voor iedereen de beste manier om dat te doen. “Het is mooi om je grenzen te verleggen, maar beter zorgen voor je lijf betekent soms óók: weten wanneer je een stapje terug moet doen.”
