Schiphol is een chaos. En ook op andere luchthavens is uren wachten tot je eindelijk door de security mag inmiddels volstrekt normaal. Vervolgens maar hopen dat je koffer niet ergens blijft hangen onderweg. Vanaf volgend jaar gaat er een rechtstreekse trein naar Barcelona. Dat klinkt aantrekkelijk, maar is de trein echt een alternatief?
Italië-correspondent Angelo van Schaik nam de proef op de som en reisde vanuit Nederland terug naar zijn woonplaats Rome.
“De zilvergrijze ICE trein glijdt stipt op tijd Arnhem Centraal binnen. Het is vijf over half acht, de zon schijnt en de lucht is nog fris. Ondanks een kleine wijziging in mijn reis – ik moet de eerste keer in Düsseldorf overstappen en niet in Frankfurt – lijkt het een mooie dag te worden. Ik heb achttien uur treinen en vier keer overstappen voor de boeg.
Op het perron staan verschillende mensen met grote koffers: ik ben duidelijk niet de enige die voor een lange treinreis heeft gekozen. De treindeuren sissen open, ik stommel naar binnen en zoek mijn plaatsje; coupé 37, stoel 66. Nog voor ik goed en wel zit hoor ik: “Ein Kaffee?” “Ja, Bitte.”
Langzaam rijden we Nederland uit. Vlak over de grens wordt omgeroepen dat het dragen van een mondmasker in het Duitse openbaar vervoer nog steeds verplicht is. Na ruim een uur rijden we station Düsseldorf binnen, hier moeten we overstappen voor de trein naar Stuttgart. Jaap van Dijk uit Drachten is ook net overgestapt, hij kan tot aan München blijven zitten. Van Dijk is met een groepsreis op weg naar de Dolomieten. “Ik heb bewust voor de trein gekozen”, zegt hij. “Ik heb wel een beetje last van vliegschaamte. Eerder ging ik meestal met het vliegtuig op vakantie, maar nu liever niet meer.”
De trein rolt het centraal station van Keulen binnen, de beroemde Dom blijkt vlak naast het station te staan. Spectaculair. Over de trein zelf ben ik minder enthousiast. In de ICE is een gereserveerde plaats niet verplicht, de trein is vol. Mensen staan het gangpad en hangen in de halletjes. In Italiaanse hogesnelheidstreinen ben ik gewend dat iedereen zijn eigen plek heeft.
Eenmaal het Ruhrgebied uit gaat de reis een stuk minder voorspoedig. Vlak voor Mannheim staat de ICE ineens stil in het weiland. De conducteur roept om dat er een onbekende vertraging is en dat hij niet weet of de trein naar Basel nog gehaald kan worden. Het informatiesysteem ligt eruit. “Es tut mir leid.”
In Stuttgart heb ik bijna 25 minuten overstaptijd voor mijn trein naar Zürich. Dat zou moeten lukken, toch? Ik bel met Raphael Hunsucker, oprichter van Choo Choo, een platform dat reizen met de trein in Europa eenvoudiger en goedkoper moet maken. “Als je de aansluiting in Stuttgart mist, dan heb je een probleem. De volgende trein naar Zürich gaat pas over twee uur en dan kom je te laat in Milaan aan voor de trein naar Rome.” Halverwege de reis weet ik al dat ik misschien diezelfde avond niet meer thuiskom.
De vertraging loopt op. De trein rijdt weer, het wordt spannend. Toch weer stil in het weiland. “Er staat een defecte goederentrein voor ons”, deelt de conducteur mee. Vijfentwintig minuten speling blijken niet genoeg. “Dat deel van Duitsland is de bottleneck in het Europese treinverkeer”, geeft treinondernemer Hunsucker toe. “Er zijn veel werkzaamheden.” Eén van de redenen ook dat ik vier keer moest overstappen in plaats van twee keer. “Normaal rijd je vanuit Nederland in één keer naar Basel en daar stap je over naar Milaan.”
Nu sta ik dus op het chaotische station van Stuttgart te wachten op een boemel naar Singen. Daar had ik tot voor mijn reis ook nog nooit van gehoord. Daar moet ik dan overstappen op een andere boemel, deze keer naar Zürich. Hoewel dit deel van Duitsland prachtig is, kan ik er niet echt van genieten. Ook het meegebrachte boek blijft in de tas. De stress is te groot. “Kom ik nog thuis vanavond?”, is de vraag die constant in mijn hoofd speelt.
Koortsachtig werk ik samen met Raphael Hunsucker de scenario’s uit. Overnachten in Milaan is één, de ander is een trein naar Lugano pakken en daar een taxi naar Chiasso om daar weer de trein naar Milaan te pakken. “In beide gevallen krijg je de onkosten vergoed”, verzekert Hunsucker me. We besluiten tot de James Bond-optie.
In Lugano ren ik naar de taxistandplaats voor het station en roep tegen de voorste taxichauffeur dat we 25 minuten hebben om in Chiasso te komen. “Dat gaan we halen”, roept hij terwijl hij Lugano uitscheurt. En inderdaad; vijf minuten voor vertrek loop ik het perron van Chiasso op, 137 Zwitserse Frank (omgerekend evenveel euro) lichter. “Ik heb het gehaald!”, jubel ik.
De Italiaanse spoorwegen blijken een geoliede machine in vergelijking met de Duitse en drieënhalf uur later loop ik Station Tiburtina in Rome uit. Ik ben weer thuis. Europees treinreizen is misschien de toekomst, maar zonder goede afstemming tussen de verschillende landen én een fikse verbetering van het Duitse spoorwegnet, is het vooral nog toekomstmuziek.
Het zuiden van Zürich, Zwitserland
Het station van Singen, Zuid-Duitsland
Angelo die probeert te genieten van het uitzicht, Zwitserland.
