Dr. Emmy van den Boogaard (42) is kindergynaecoloog bij het Emma Kinderziekenhuis van Amsterdam UMC. In haar werk bij het Kinderbuikcentrum ziet zij vooral jonge meiden met zeldzame én juist veelvoorkomende gynaecologische problemen.
Emmy gaat zes columns schrijven voor LINDA.nl, over alles wat ze meemaakt tijdens haar werk. Tijd voor een kleine kennismaking.
Emmy woont in Baarn met ‘een hele leuke vent’ en hun twee dochters (12 en 10) en zoon (6). De spaarzame vrije tijd die ze heeft, gebruikt ze graag voor sporten, haar vriendinnen en leuke activiteiten met de kinderen. “Ik kook ook graag, maar op een werkdag is dat al snel moeilijk. Vaak ben ik s’avonds ook nog bezig, dus lekker koken bewaar ik het liefst voor de weekenden.”
Na haar studie geneeskunde promoveert Emmy op het gebied van gynaecologie, waar ze zich vervolgens ook in specialiseert. Als gynaecoloog behandelt ze volwassenen en leidt ze een wetenschappelijk onderzoek naar het effect van hersteloperaties na vrouwenbesnijdenis, maar verdiept ze zich óók al snel in de kindergynaecologie, een tak van de geneeskunde die lang nog niet iedereen kent.
“Als ik vertel wat mijn baan is, is de eerste vraag vaak wat een kind nou bij een gynaecoloog moet”, vertelt ze. “Mensen kunnen zich moeilijk een voorstelling maken van het soort klachten dat kinderen op dit vlak kunnen hebben. Dan leg ik uit dat elk kind natuurlijk al geboren wordt met een compleet reproductief systeem, en dat daar óók op jongere leeftijd ziektes of afwijkingen mogelijk zijn.”
Emmy behandelt kinderen en tieners tussen de nul en achttien jaar, maar als iemand een chronische aandoening heeft, kan ze ook ná de achttiende verjaardag gewoon bij haar terecht. Sommige patiënten ziet ze één of twee keer, anderen jaarlijks of meerdere keren per jaar. Grofweg kan ze haar patiënten indelen in twee groepen: veelvoorkomende en zeldzame problemen.
“Bij ‘veelvoorkomend’ moet je denken aan menstruatieproblemen, klachten aan de vulva of jeuk – dat komt veel vaker voor dan we denken, ook bij (heel) jonge meiden. Lang niet elke puber met een heftige menstruatie komt bij de dokter terecht”, vertelt Emmy.
“Van de groep mensen met zeldzame problemen zie ik er relatief veel, omdat zij vaak naar een groter, academisch ziekenhuis zoals het Amsterdam UMC doorverwezen worden. Dat is fijn, want dan kunnen we goed samenwerken met kinderchirurgen en -artsen. Deze groep heeft bijvoorbeeld te maken met aangeboren ziektes of afwijkingen, zoals het ontbreken van een baarmoeder. In een biologieboek staat hoe het eruit ziet vanbinnen, maar dat is dus niet bij iedereen het geval. Daarnaast zien we ook kinderen met cystes, bijvoorbeeld op de eierstokken, en meiden die geen menstruatie krijgen.”
Menstruatieproblematiek is sowieso een thema bij het Kinderbuikcentrum. Een onregelmatige menstruatie hoeft niet direct reden tot zorg te zijn, zeker niet als iemand net begint, maar ernstige pijn soms wél. Emmy: “Het is fascinerend om te zien hoeveel meiden zeggen dat ‘het wel meevalt’, en dat ik er daarna achterkom hoeveel pijnstilling ze moeten slikken om normaal naar school te kunnen gaan.”
Sommige meiden die Emmy ziet hebben zodanig veel pijn, of last van zo veel bloedverlies, dat ze elke maand een paar dagen thuis moeten blijven. “Dat is niet oké. Dat is niet iets wat ‘erbij hoort’, ook niet als je moeder of zus ook een heftige menstruatie heeft. Ik hoop mensen duidelijk te kunnen maken dat het je dagelijkse leven niet hoort te belemmeren.”
Arts pleit voor meer aandacht voor hevige menstruatie: 'Drastische stappen zijn vaak onterecht'
Voor veel problemen is volgens de kindergynaecoloog wel een oplossing te vinden. Dat is meteen ook een van de meest dankbare aspecten van haar baan, vertelt ze: “Vaak zijn het dingen waar die meiden echt veel last van kunnen hebben. Als je zes jaar oud bent en gekmakende jeuk hebt aan je vulva, kan dat echt je leven overheersen. Zeker als je nagaat dat er door het taboe weinig over gepraat wordt, en er dus ook minder snel een oplossing voor gevonden kan worden.” Verder vindt ze het leuk om sommige patiënten op te zien groeien. “Er zijn meiden die ik voor het eerst zag toen ze op de basisschool zaten, inmiddels zit er een puber tegenover me. Het is bijzonder dat ik ze groot zie worden, en dat ik jarenlang het vertrouwen van ze krijg.”
Minder fijne kanten zijn er natuurlijk ook. Zo vindt Emmy het voor meiden met een aangeboren afwijking lastig dat ze dát niet voor hen kan oplossen. “Als alles in hun lijf anders is aangelegd dan wat iedereen verwacht, kan ik ze maar deels helpen. Je ziet dat ze grote hobbels over moeten in hun ontwikkeling, ook op psychologisch en seksueel vlak. Die kan ik als arts helaas niet voor ze gladstrijken, dat is soms lastig.”
In haar columns op LINDA.nl gaat Emmy schrijven over al deze verschillende aspecten van haar werk. Hoe gaat ze te werk bij patiënten met een veelvoorkomend probleem, zoals heftige menstruatie? En wat gebeurt er als iemand zich meldt met een zeldzame aandoening? Ze schrijft expres over verschillende scenario’s om dingen uit te leggen én hopelijk ook wat taboes te doorbreken.
“Dat die taboes er zijn, is niet zo gek. Op een feestje vraag je niet zo snel ‘Ik heb zo’n ongelooflijke jeuk daar, jij ook?”, lacht ze. “Dat hoeft ook helemaal niet. Maar ik wil wel benadrukken dat als je ergens last van hebt, of twijfelt of iets wel normaal gaat, dat je daar écht mee naar de dokter mag gaan. Daar zijn we voor, als huisartsen en gynaecologen. Gebruik die hulp. Ik denk dat we als vrouwen best wat minder streng mogen zijn voor onszelf.”
Gynaecoloog Femi Janse over Premature Ovariële Insufficiëntie (POI): 'Het is een hele zware diagnose'
