Sluipmoordenaar

‘‘Perfectionisme is een sluipmoordenaar’, stond er dit weekend al op linda.nl. Ouders en leerkrachten worden bruut wakker geschud door orthopedagoog Ard Nieuwenbroek. Hij waarschuwt ons in zijn nieuwe boek Perfectionistische kinderen: prestatiedruk signaleren en herkennen. Perfectionisme kan namelijk leiden tot faalangst en veel meer ellende.

Ook hier in huis bivakkeren kinderen die alles graag goed doen. Zeker niet alle zeven, maar wel een paar hardcore wijsneuzen. Foutjes maken vinden ze ingewikkeld, ze weten altijd het goede antwoord – denken ze – en hoge cijfers delen ze graag aan tafel. Aan diezelfde tafel zitten ook (stief)broers/-zussen die op cognitief vlak minder prestatiegericht zijn. Of exemplaren met een hormoon gedreven het-boeit-me-geen-fok-houding, die hebben we ook.

Sociale druk

De sociale druk om perfect te zijn, is de afgelopen decennia met dertig procent toegenomen, bleek begin dit jaar al uit een vergelijkende studie onder 41.000 jongeren. Volgens orthopedagoog Nieuwenbroek heeft de maatschappij één boodschap: ‘Als je het niet goed doet, ben je een sukkel.”

Daar wind ik me dus over op. Want wat is goed? Dan is er blijkbaar ook een ‘normaal’? Daar krijg ik – welja met achternaam en al – de kriebels van. Perfectie maakt me opstandig: fuck de norm en Lang Leve Anders. Dat laatste wil ik de kinderen graag leren. Normaal is best saai. Anders, dát is pas leuk. Ik geef toe: we zijn een beetje aan het radicaliseren. Onze overtuiging prijkt hier zelfs op de muur, als ware het een pamflet. ‘Ik zou je nooit anders dan anders willen’.

Zelfvertrouwen

Is zelfvertrouwen niet het allerbelangrijkst voor ieder kind? Door perfectie na te streven, lijkt me dat een lastig klusje worden. Ik zou zeggen: gewoon goed je best doen en niet lapzwansen a.u.b. Fouten maken hoort erbij. Daar word je alleen maar wijzer van.

Aan tafel doen we hier soms een rondje met de grootste uitglijders van de dag. Goeie blunders, fijne fouten, stomme acties. Roept u maar. Knap lastig voor de enkele van onze bloedjes. Want je fouten delen? Ai. Maar het hoort erbij en is helemaal niet erg. Sterker nog: laatst had ik een sippe bolleboos op de achterbank die mompelend vertelde over z’n eerste onvoldoende. We zijn gelijk naar de bakker gereden om het te vieren met gebak. Zo.

Lees ook
De veelbesproken ‘freeze’-reactie bij kinderen: Maike raadt hem gestreste ouders juist aan

Faalangst

Faalangst: ik had zelf ook best zonder gewild. Cijfers, excel sheets, btw-aangifte: ik bak er niks van. Geen taart kan daar nog wat aan doen. En voor groepen spreken, dat vind ik ook doodeng. Acht huisgenoten aan tafel roepen lukt me nog nét. En als die – indien terecht – klagen over het eten, trek ik dat prima. Ik ben nou eenmaal geen ster in koken. “Geeft niet hoor mam, als je maar je best hebt gedaan.” I rest my case.’

Maike Jeuken (47) is freelance journalist en fotograaf. Samen met Rob runt ze een samengesteld gezin met zeven kinderen.
Voor LINDA.nl schrijft ze over wat haar opvalt in het nieuws. Instagram: @maikejeuken