Het zijn turbulente tijden: veranderingen wisselen elkaar razendsnel af. En of je nu een boomer of juist gen Z’er bent, we kunnen soms allemaal wel wat hulp gebruiken. Gelukkig is daar Japke-d. Bouma.
In haar nieuwste boek Wanneer ben je officieel een oude zak? verkent Bouma met humor de uitdagingen en absurditeiten van het leven in moderne tijden. Op LINDA.nl lichten we vier hoofdstukken wat verder uit, met als eerste de verschillende generaties op het werk. Maar zijn deze er eigenlijk wel?
Gen Z klapt elke dag de laptop om 17 uur dicht – kladiladi! Millennials kunnen niet tegen een grapje. Generatie X maakt veel lawaai en babyboomers zijn traag – er zijn veel vooroordelen over de vier verschillende generaties op het werk.
Maar kloppen die ook?
Ik kan er kort over zijn: nee. Of nou ja. Tuurlijk zijn er veel boomers die niet vooruit te branden zijn. En tuurlijk zijn er gen Z’ers die zich bij het minste of geringste snippertje kritiek al ‘onveilig’ voelen. Maar dat wil nog niet zeggen dat álle boomers traag zijn, of alle gen Z’ers verwend.
Generaties bestaan namelijk uit individuen – niet uit leeftijdsgroepen waar je etiketjes op kunt plakken. Er zijn namelijk nog veel meer factoren dan ‘je generatie’ die de verschillen in gedrag tussen mensen kunnen verklaren.
De invloed van vrienden bijvoorbeeld, van waar je woont. Die van ouders, of je kinderen hebt, je opleidingsniveau, geboorteplaats, levensbeschouwing, huisdieren, je aantal vinkjes, geslacht. De mensen die dus denken dat álle millennials saai zijn en alleen maar havermelk drinken, moet ik teleurstellen.
Zijn er dan helemaal geen verschillen tussen generaties?! Tuurlijk wel. Die heb ik voor jullie even op een rijtje gezet. Komen ze!
1. Als het over generaties gaat, worden er veel verschillende indelingen gebruikt. Ik heb, vrij willekeurig, gekozen voor deze: de ‘babyboomers’ (1945-1960); de generatie X (1961-1980); de millennials (1981-1995) en de generatie Z (1996-2010).
2. De generatie X is momenteel de grootste op de arbeidsmarkt. Volgens Peter Hein van Mulligen van het CBS zijn het 39 procent van alle werkenden. Daarna komen de millennials (30 procent), de generatie Z (24 procent) en de babyboomers 7 procent).
3. De generatie X heeft aan het begin van haar carrière het hardst moeten knokken voor een baan. Omdat ze met meer tegelijk waren, en vaker crises meemaakten. Gen Z is met een stuk minder, op een, momenteel, veel krappere arbeidsmarkt. Daardoor kunnen ze – best jaloers op – meer eisen stellen aan werkgevers dan de X-jes in hun beginjaren.
4. Het is voor het eerst dat er vier generaties tegelijk op de arbeidsmarkt werken. Als je de bijbaantjes van 14- en 15-jarigen meetelt, zijn er zelfs al vijf generaties aan het werk! Dat is uniek in de geschiedenis.
5. Er zijn geen conflicten tussen generaties, er zijn conflicten tussen individuen. Klagen over de jongere generaties is van alle tijden. Reeds de oude Grieken zemelden erover. De huidige generatie voetballers nam trouwens haar eigen matrassen mee naar het EK, maar je hoort mij niet zeggen dat het watjes zijn. Ik kijk wel uit.
6. Gen Z werkt spectaculair vaker in deeltijd (minder dan 35 uur per week).
Namelijk 65 procent, in vergelijking met 39 procent van de millennials en 43 procent van de generatie X.
7. Jongeren rapporteren vaker ‘psychische vermoeidheid door werk’ dan ouderen. In de groep jonger dan 25 jaar zei 8,7 procent in 2014 hier last van te hebben, in 2023 was dit al 17,1. In de leeftijdscategorie 25-35 jaar ging dit van 16,6 procent naar 25,8 procent. Voor de oudere leeftijdsgroepen zweefde dit rond de 16 procent. Laten we onderzoeken hoe dat komt, in plaats van zeggen dat jongeren niet meer tegen een stootje kunnen.
Op 17 oktober 2024 verschijnt het nieuwste boek van Japke-d. Bouma, ‘Wanneer ben je officieel een ouwe zak?’. Een boek met 60 levensvragen voor alle generaties – niet alleen voor op het werk. Ook lees je de komende weken op LINDA. vier unieke columns van Bouma waarin verschillende thema’s uit het boek aan bod komen.
Japke-d. Bouma over generaties op het werk: 'Dat je per ongeluk in 2003 bent geboren, bepaalt niet je gedrag'
Japke-d. Bouma is columniste, taalgek en ‘kantooramazone’. Ze schrijft wekelijks een column in NRC over werk, het leven, carrière en (kantoor)taal en verkocht ruim 200 duizend boeken met titels als ‘Ga lekker zélf in je kracht staan’, ‘Werken doe je maar thuis’, ‘Mag ik even iets tegen je aanhouden?’, ‘Hoe vind je zélf dat het gaat?’, ‘De 19 dingen die je nooit met collega’s moet doen’ en ’Ik kan nu niet bellen, want ik zit in een call’.
Op 17 oktober 2024 verschijnt haar nieuwste boek ‘Wanneer ben je officieel een ouwe zak?’. Een boek met 60 levensvragen voor alle generaties – niet alleen voor op het werk.
