De koningin van het feelgood koken, Denise Kortlever, komt weer met een nieuw kookboek: All-day goodness. Van romige hummusbowls met harissatomaatjes tot crispy zeebaars met kappertjesmayo. En van perfecte fluffy pancakes op de zondagochtend tot een goudbruine zomertaart met rood fruit na een etentje.
De komende maanden deelt ze haar heerlijke en eenvoudige recepten met ons. ‘Eten is samen delen, lachen en genieten aan tafel. En eten is vooral goed voor jezelf zorgen.’
Waarom moest dit boek er komen?
Denise: “Health is the new wealth, en eten en gezondheid raken elkaar steeds vaker. Toch heb ik getwijfeld of ik een boek zou maken waarin ik op deze trends zou inspelen.
Allereerst omdat gezond eten veelal een verkapt synoniem is voor diëten of allerlei dingen vermijden. De dieetcultuur is zo alom vertegenwoordigd, zeker voor vrouwen. Ik ken weinig vrouwen die altijd een volkomen ontspannen relatie met eten hebben gehad. Ikzelf evenmin. Rond mijn achttiende werkte ik als model en danseres – twee werelden waar mensen niet bepaald relaxed met eten omgaan – en ik ben nog nooit zo onzeker en ongelukkig geweest.
Er is weinig feelgood aan de hele dag calorieën tellen en continu op je uiterlijk worden beoordeeld. Ik had de mazzel dat mijn liefde voor eten en de behoefte aan een ontspannen, rijkgevuld leven sterker waren.”
Met alle social media en zelfbenoemde experts lijkt gezond eten tegenwoordig bijna belangrijker dan lekker eten.
“Veel health trends gaan gepaard met een superieure houding. Met kwalijke termen als clean eating, waarmee wordt geïmpliceerd dat er ook zoiets als dirty eating zou bestaan. En mensen worden bang voor doodnormale ingrediënten. Een van de redenen waarom ik de term ‘gezond’ niet vaak gebruik, is omdat het woord voor iedereen iets anders betekent.
Ik heb het veel liever over feelgood food. Daarnaast is er verschil tussen voeding en eten. Mensen die het vooral over voeding hebben, stellen de voedingswaarde van een gerecht centraal. Hebben het over macro’s, grammen en calorieën. Bij mensen die het over eten hebben, zoals ikzelf, staat smaak áltijd voorop. Het gaat mij om de balans tussen zoet, zuur, zout, hartig en bitter. Het contrast tussen knapperig en romig, of tussen taai en luchtig.
Ik vind het ook belangrijk dat eten voedzaam is, maar waar het mij vooral om gaat, is dat eten zoveel meer is dan functionele voeding. Eten is ook samen delen, lachen en genieten aan tafel. Eten is je enorm verheugen op een bepaald gerecht. Eten is met één hap weer terug zijn bij een fijne herinnering. En eten is goed voor jezelf zorgen.”
Toen je je eerste drie kookboeken schreef, was je nog geen moeder. Tegenwoordig heb je drie jonge kinderen. Is je manier van eten ook veranderd?
“Zeker. Halverwege mijn eerste zwangerschap kreeg ik de diagnose zwangerschapsdiabetes. Vreselijk vond ik dat. Ik? Maar ik leefde zo gezond! Ik wist dat diabetes gepaard ging met allerlei extra risico’s voor de baby. En voor mezelf, want de kans om later ‘gewone’ diabetes te krijgen, is voor mij maar liefst vijftig procent. Gelukkig bleek ik mijn bloedsuikerspiegel aardig onder controle te kunnen houden.
Ik ontdekte met vingerprikken twee uur na het eten welke maaltijden m’n bloedsuiker te veel lieten stijgen en welke m’n glucosegehalte, een ander woord voor bloedsuiker, keurig stabiel hielden. Ik was zielsgelukkig toen ik uiteindelijk beviel van een kerngezond jongetje. In de jaren die volgden hield ik klachten die ik altijd al had gehad en nooit eerder aan een schommelende bloedsuiker had toegeschreven. Maar nu herkende ik ze. Zo had ik altijd trek en kreeg ik trillende handen of werd ik hangry als ik niet elke paar uur iets at.
Dan snauwde ik iedereen af, stond ik trillend aan het aanrecht een boterham te smeren en tien minuten later had ik nergens meer last van. Ik had dan ook altijd snacks bij me: in m’n tas, de auto en in elke jaszak. Omdat ik al gezond leefde, zeiden artsen dat er weinig aan te doen viel. Maar het zat me niet lekker. Ook had ik regelmatig migraine – zeker rond mijn eisprong – en had ik vage klachten als moeheid en een slechte weerstand, die ik toeschreef aan de drukke levensfase met een klein kind.
Na mijn tweede zwangerschap adviseerde mijn internist me regelmatig een dag mijn glucosewaardes bij te houden. Toen hij vertelde over continue glucosemeters – waarbij je een klein rond apparaatje op je arm plakt dat de hele dag je bloedsuiker meet – besloot ik dat uit te testen. Het was fascinerend hoeveel inzicht zo’n klein rondje gaf. Ik kon er namelijk exact alle glucosepieken op zien. Twee uur na mijn gebruikelijke kom havermout als ontbijt was mijn bloedsuiker weer normaal. Máár: in de tussenliggende twee uur bleek mijn bloedsuiker wel enorm te pieken en te dalen.
Dat verklaarde mijn schreeuwende honger halverwege de ochtend. Het verklaarde ook waarom ik alleen maar méér trek kreeg na het eten van een appel of bakje druiven. Net als mijn standaard energiedip en hoofdpijn aan het einde van de middag. Ik besloot me als foodjournalist vast te bijten in dit onderwerp.”
Hoe ging je te werk?
“Hoewel ik gediplomeerd voedingsdeskundige ben en gezondheidscommunicatie aan de universiteit heb gestudeerd,
ben ik geen medicus of wetenschappelijk onderzoeker. Dus ging ik praten met endocrinologen, zij zijn gespecialiseerd in patiënten met ziekten die ontstaan door een teveel of juist een tekort aan bepaalde hormonen, zoals diabetes.
Ook sprak ik met diëtisten en professoren. Ik leerde dat een stabiele bloedsuiker niet alleen belangrijk is voor diabetici of voor mensen met een hoog risico op diabetes, zoals ikzelf, maar voor iedereen.
Ik ontdekte welk verschil het maakt als maaltijden voldoende vezels en proteïne bevatten, en wat de invloed kan zijn van goede vetten en het combineren van koolhydraten. Maar ik leerde nog veel meer over de invloed van eten op hoe we ons voelen. En over het grote belang van een goede darmgezondheid en de relatie tussen onze darmen en onze hersenen. Over de invloed van hormonen en het belang van voldoende beweging, ontspanning en slaap. Over de voor- en nadelen van zuivel, vlees en plantaardig eten. Ik paste mijn eet- en leefpatroon na flink wat experimenteren aan.
Zonder mezelf ook maar iets te ontzeggen, zette ik feelgood food voorop en luisterde vooral naar m’n lijf. Sindsdien zijn mijn eeuwige energiedips, hangry buien en ik-móet-nu-iets-eten-momenten totaal verdwenen. En heb ik eindelijk weer energie om alles uit deze drukke levensfase te halen.
Ik vind het belangrijk om te benadrukken: wat voor mij werkt, hoeft niet voor iemand anders te werken Het belangrijkste is dat je een manier van eten en leven vindt die jóu je het allerbeste laat voelen. Ik verwerkte al die kennis in wat ik het allerliefste doe: koken en recepten bedenken. Recepten waarin smaak altijd voorop staat.”
Ben je blij met het resultaat nu je het boek in handen hebt?
“Ik heb het boek met zó veel liefde gemaakt en ik hoop dat lezers dat voelen. Ik ontwikkelde ruim 65 recepten, proefde er – samen met mijn kritische testpanel – minstens het dubbele, verschoof eindeloos elke kruimel tijdens shootdagen en selecteerde urenlang de mooiste foto’s. Ik hoop dat All-day goodness inspireert. En ik hoop vooral dat de gerechten de energie geven om alles uit het drukke leven te halen en je tegelijkertijd heerlijk laten voelen.”
Wat zet jij zelf op tafel als je visite krijgt?
“Als het mensen met kinderen zijn, maak ik kipballetjes uit de oven. Voor de volwassenen maak ik er een fijne pasta met romescosaus bij, voor de kinderen kale pasta. Mijn kinderen zijn daar namelijk het gekst op. Een grote schaal sperziebonen uit de oven zet ik ook op tafel. Gewoon op de bakplaat met olijfolie peper en zout in een heel hete oven zodat ze schroeiplekjes krijgen. Lekker met wat mayonaise. Thuis noemen wij het sperziebonenfrites. Succes verzekerd.”
Zo op tafel: geroosterde dragontomaatjes met ijskastkoude burrata: 'Goddelijk'
Denise Kortlever is foodjournalist, trendwatcher en voedingsdeskundige. Ze schreef eerder de culinaire bestsellers All-day Breakfast, All-day bowls en Oh baby. Haar werk verscheen o.a. in LINDA. Vogue, Delicious en RTL4. Ze is getrouwd met Pieter en is moeder van James (7), Kate Jolie (4) en Josie (2)
