De animatiefilm Inside Out 2 draait nu in de bioscopen en maakt veel los bij kijkers van alle leeftijden. Volgens psycholoog Eveline Crone is de film voor jong én oud leerzaam.
Aan LINDA. legt ze uit waarom.
De animatiefilm Inside Out 2 draait nu in de bioscopen en maakt veel los bij kijkers van alle leeftijden. Volgens psycholoog Eveline Crone is de film voor jong én oud leerzaam.
Aan LINDA. legt ze uit waarom.
De eerste Inside Out-film volgt het leven van de elfjarige Riley en de emoties die in haar hoofd aan de knoppen zitten: Angst, Plezier, Woede, Verdriet en Afkeer. Om die emoties goed te vangen, zijn de films in samenwerking met wetenschappers gemaakt. En dát merk je, stelt Crone. “Wat je ziet is dat wetenschappelijke inzichten heel beeldend en toegankelijk worden weergegeven.”
In het tweede deel komt er een stel nieuwe emoties aan te pas. Riley gaat de puberteit in en daar komen Afgunst, Verveling, Verlegenheid en Sociale Angst in de mix. Vooral die laatste speelt een grote rol in de film. In eerste instantie komen de nieuwe emoties in een vrij negatief daglicht te staan, maar gaandeweg zie je dat ze wel degelijk ergens goed voor zijn.
Crone: “Emoties zoals Sociale Angst en Schaamte zorgen er ook voor dat je je kunt finetunen naar je omgeving en dat je aanpassingsvermogen aanleert. Dit kan dus ook heel nuttig zijn.”
Crone raadt de film aan voor jong én oud: “De film is niet alleen herkenbaar voor pubers, maar ook voor ouders met pubers.” Ouders schrikken vaak van de gedragsveranderingen bij hun kroost. “Deze omslag wordt in de film goed uitgelegd aan de hand van emoties. Mensen vinden de toename van negatieve gevoelens bij pubers vaak alleen iets slechts, maar het is ook gewoon realistischer.” De verhouding negatieve-positieve gevoelens verandert nu eenmaal naarmate je ouder wordt.
De intrede van ‘nieuwe’ emoties maakt zoals je zou verwachten veel los.”Dat zal voor veel jongeren herkenning geven. Ook de paniekaanval in de film slaat de spijker op z’n kop, vindt Crone: “De Sociale Angst bevriest eigenlijk een beetje aan het besturingssysteem, waardoor je er niet meer uitkomt. Dat is erg goed weergegeven.”
Dit ongemak en de emoties die daarbij horen worden door de film goed uitgelegd volgens Crone. “In je puberteit ga je je afzetten tegen je omgeving om af te tasten waar je grenzen liggen. Uit onderzoek blijkt ook dat jongeren die meer geëxperimenteerd hebben, later vaak een coherenter zelfbeeld hebben. Uiteindelijk is zo’n periode van onzeker aftasten dus best goed voor je, maar voor wie er middenin zit, is het natuurlijk super ongemakkelijk.”
Ook goed, vindt Crone, is dat het veel over het zelfbeeld van jongeren gaat en hoe dat beïnvloed wordt. “Als kind heb je een overdreven positief zelfbeeld. Je krijgt vaak complimentjes en vergelijkt jezelf eigenlijk alleen met jezelf uit het verleden.” Dit zelfbeeld is eigenlijk iets te positief en stelt zich ook bij naarmate je ouder wordt. “Als je de puberteit in gaat, ga je jezelf vergelijken met andere leeftijdsgenoten. Je wordt je er bewuster van dat mensen iets over je denken.” Aan het eind van de film zie je ook dat dát weer in balans komt. Voilà, een realistisch(er) zelfbeeld.
Ondanks de accurate representatie van emoties is het volgens de psycholoog belangrijk om te onthouden dat het in de film om een extreme situatie gaat. Het hoofdpersonage komt in een hele nieuwe omgeving terecht, waarin ze zich in één keer los moet koppelen van wat ze kent. “Zulke transities zouden in het echte leven in de meeste gevallen veel geleidelijker verlopen.” Ook zien we in de film dat de emotie Plezier in deze nieuwe fase vaak volledig onderdrukt wordt, en dát klopt niet helemaal. “We zien dat het bij pubers meer om schommelingen gaat. Periodes van negatieve emoties, maar ook zeker van plezier.”
De tijdlijn is daarom ook te kort, vindt Crone. Emoties als sociale angst of schaamte zijn niet binnen drie dagen ‘op te lossen’. “In de film zien we dat het hoofdpersonage na een paar dagen al haar emoties op een rijtje heeft en heeft geleerd hoe ze met de nieuwe emoties om moet gaan. In de werkelijkheid is dit een kwestie van jaren, met ups en downs.”
Toch vindt Crone dat de film over het algemeen een goede weergave is van onze menselijke emoties. Ze ziet zeker een toekomst voor de films in bijvoorbeeld een vervolg over adolescentie of een andere kant van de puberteit. De film focust vooral op vorming van identiteit. Een onderdeel van de puberteit waar nog niet naar wordt gekeken, is de ontdekkingsdrang bij pubers.
“Pubers willen graag domme dingen doen en hebben een drive om te experimenteren, maar dat zit nu niet in de film.” Een film over de adolescentie-fase van het leven zou volgens Crone dezelfde emoties bevatten als deel één en twee. “Maar dan misschien met de toevoeging van gevoelens voor rechtvaardigheid en idealisme.”
Hoe dan ook: de film is naast een goed gespreksonderwerp met je puber óók gewoon hartstikke leuk om te kijken.
Plezier hier: binnenkort kun je slapen in de emotie-controlekamer van film 'Inside Out 2'Lees ook