Begin van de zomer kwam het nieuws naar buiten dat tampons toxische metalen zoals lood, cadmium en arseen bevatten. Of deze metalen ook in het lichaam komen, wordt nu onderzocht.
De aanwezigheid van deze metalen bleek uit onderzoek van Amerikaanse wetenschappers aan de universiteiten van Berkeley en Columbia.
De Amerikaanse voedsel- en medicijnenautoriteit FDA kondigde daarom aan dat er onderzoek volgt naar de mogelijke schade voor vrouwen van zware metalen in tampons.
‘Het onderzoek in juli toonde alleen de aanwezigheid aan van de metalen en testte niet of de metalen vrijkomen uit tampons bij gebruik’, schreef de FDA in een verklaring. ‘Er werd ook niet getest of de metalen die vrijkomen, worden geabsorbeerd door het vaginale slijmvlies en in de bloedbaan terechtkomen tijdens het gebruik van de tampons. De FDA heeft daarom opdracht gegeven voor een onafhankelijk onderzoek.’
Voor het onderzoek in juli werden dertig tampons getest van veertien merken die gekocht waren bij grote online retailers en winkels in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Griekenland. De onderzoekers voerden een geblindeerde studie uit, dus ze kenden de merken niet.
De onderzoekers voerden tests uit op zestien zware metalen: arseen, barium, calcium, cadmium, kobalt, chroom, koper, ijzer, mangaan, kwik, nikkel, lood, selenium, strontium, vanadium en zink.
Het resultaat: alle metalen zijn in bepaalde mate gedetecteerd. Lood, cadmium en arseen zijn ook in verhoogde concentraties aangetroffen. Nu gaat onderzocht worden of en hoe schadelijk dit voor vrouwen is.
Veel vrouwen willen menstruatieverlof, maar zijn tóch tegen: 'Bang dat mijn baas het geen goede reden vindt'
Hoe zit het met de tampons in Nederland? Wordt hier ook onderzoek gedaan naar metalen in menstruatieproducten? Dat vertelt Marah Michel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). “Wij zijn niet op de hoogte van onderzoek in Nederland naar verontreinigingen in menstruatieproducten. In het onderzoek dat in het VS is verricht waren wel enkele tampons uit Europa meegenomen – gekocht in Griekenland en Engeland.”
Ze legt uit hoe het komt dat er metalen in tampons kunnen zitten. “Tampons, gemaakt van katoen, rayon of viscose, bevatten soms kleine hoeveelheden zware metalen door landbouw- of productieprocessen. Denk aan metalen als lood, cadmium en arseen.”
Zware metalen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid, vertelt Michel. “Ze kunnen zich ophopen in het lichaam en op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken. Maar de aanwezigheid van kleine hoeveelheden zware metalen in tampons zegt nog niets over hoeveel van die stoffen door het lichaam worden opgenomen bij normaal gebruik van de tampons, en de eventuele gezondheidsrisico’s daarvan.” Daarom volgt er nu onderzoek om de daadwerkelijke schadelijkheid van de kleine hoeveelheden metalen in tampons te onderzoeken.
Nina (34) maakt glittertampons om het taboe op fertiliteitsproblemen te doorbreken
Michel deelt resultaten van een studie in de VS uit 2019. “In een studie onder Amerikaanse vrouwen in de vruchtbare leeftijd bleken tampongebruikers geen hogere cadmium- en loodgehaltes in het bloed te hebben dan niet-tampongebruikers. Het gemiddelde kwikgehalte in hun bloed was wel iets hoger, maar het verschil met niet-tampon gebruikers was niet statistisch significant.”
“Voor metalen in menstruatieproducten zoals tampons bestaan geen wettelijke limieten, dus de gevonden metaalconcentraties in (Europese) tampons kunnen daar niet tegen afgezet worden”, benadrukt Michel. “De gevonden concentraties zijn echter laag en de tampons voldoen zowel aan de eisen die gelden voor het EU milieukeurmerk voor textiel als aan de restrictie die onder REACH (de Europese wetgeving voor chemische stoffen) geldt voor textiel”, licht Michel toe.
“Het lichaam is natuurlijk op een andere manier in contact met tampons dan met textiel. Deze eerste vergelijking geeft wel aan dat de hoeveelheden van de aangetroffen metalen binnen de wettelijke limieten voor textiel vallen. Verder laat een berekening in bovengenoemde studie uit 2019 zien dat de geschatte blootstelling aan zware metalen via maandverband (veel) lager is dan via voeding, wat in de studie gezien wordt als de belangrijkste bron van blootstelling van vrouwen aan zware metalen.”
Voor vrouwen die er meer over willen lezen, heeft Michel een tip: “Op de website Waarzitwatin vind je meer uitleg over andere vervuilingen in tampons die de afgelopen jaren in het nieuws zijn geweest. Hieruit bleek uiteindelijk geen risico voor de gezondheid.”
Het RIVM vindt het alsnog belangrijk dat nader onderzoek volgt. “We kijken uit naar bevindingen uit nieuw onderzoek. Alleen informatie over de aanwezigheid van metalen in de tampons zelf is niet voldoende. Het is belangrijk om te weten wat er in het lichaam terechtkomt.”
Onderzoek naar giftige metalen in tampons: 'Mogelijk schadelijk voor vrouwen'
