In de gezondheidszorg zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen enorm. Lang werd het mannelijke lichaam gezien als de medische standaard, terwijl al jaren bekend is dat vrouwen anders kunnen reageren op medicatie én symptomen van ziekten zich bij hen anders kunnen uiten.
Een organisatie die zich bezighoudt met vrouwengezondheid is LiGalli.
Met de vaginale MedRing ontwikkelen zij een toedieningsvorm om medicijnen in te nemen via de vagina. CEO Marga Mathijssen en CMO en farmaceut Bart van Rossum vertellen LINDA. alles over het bedrijf en de MedRing.
Tussen de 70 en 90 procent van de mensen met onverklaarde medische klachten is vrouw, concludeerde de Alliantie Gender en Gezondheid van ZonMw al in 2015. Vrouwen leven langer, maar wel in slechtere gezondheid dan mannen en het duurt vaak langer tot ze de juiste behandeling krijgen. Uit recent onderzoek van WOMEN Inc. blijkt dat het gebrek aan kennis over het vrouwenlichaam de samenleving jaarlijks 7,6 miljard euro kost. Toch zijn vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd, wat ernstige gevolgen heeft.
Zo worden hart- en vaatziekten bij vrouwen vaker gemist of onderbehandeld dan bij mannen, is de gemiddelde diagnosetijd van endometriose zeven tot tien jaar en blijkt uit onderzoek van journalist Mirjam Kaijer dat 65 procent van de vrouwen zich niet gehoord voelt door de medische zorg.
Tijd dat hier verandering in komt, vindt ook Marga Mathijssen. Na een jarenlange carrière bij Unilever wilde ze iets betekenen voor de gezondheid van vrouwen. Sinds 2022 is ze CEO van LiGalli Health, een bedrijf dat de female health gap wil verkleinen. “De helft van de populatie wordt tekortgedaan. Het wordt tijd dat we stappen gaan zetten en vrouwen de juiste medische behandeling gaan geven.”
Flinke stap voor geïntegreerde vrouwenzorg in Nederland: 'Dit zorgt voor kortere wachtlijsten'
Een van de stappen in de goede richting is volgens Mathijssen de vaginale MedRing, een toedieningsvorm die LiGalli ontwikkelt. Bart van Rossum, Chief Medical Officer bij het bedrijf, legt uit hoe het werkt. “Het is een high-tech vaginale ring die een geneesmiddel afgeeft aan de vaginale wand, waar het geneesmiddel vervolgens door wordt opgenomen in het lichaam. De ring kan zelf worden ingebracht en bevindt zich dan diep in de vagina, waar hij tot 28 dagen medicatie kan afgeven. De MedRing geeft het geneesmiddel steeds in kleine hoeveelheden af.”
Van Rossum benoemt dat medicatie toedienen via de vagina een aantal voordelen met zich meebrengt. “Medicijnen gaan via de vagina meteen de bloedbaan in. Met orale toediening gaat bij veel geneesmiddelen relatief veel van het middel al verloren voordat het in je bloedbaan komt, doordat het bijvoorbeeld slecht opgenomen wordt of afgebroken wordt door de lever. Dat kan ervoor zorgen dat hogere doseringen nodig zijn of bijwerkingen veroorzaakt worden door bijvoorbeeld afbraakproducten. Met de MedRing vermijd je de eerste passage langs de lever, dat kan bij sommige middelen voordelen met zich meebrengen.”
De MedRing is via bluetooth verbonden met een app. Van Rossum licht toe: “In de ring zit het geneesmiddel opgeslagen. In theorie is dit te gebruiken voor veel geneesmiddelen, mits het natuurlijk opgenomen kan worden via de vaginawand. De medicatie wordt vanzelf toegediend volgens het voorschrift van de arts. De MedRing biedt ook de mogelijkheid om binnen bepaalde grenzen zelf een extra dosis te nemen of je schema aan te passen via de app. Als de ring eenmaal ingebracht is, heb je er geen omkijken naar. Dat scheelt een hoop zorgen.”
En dat is preciés het doel van de MedRing: een vrouw moet een aanzienlijk voordeel ervaren door de ring te gebruiken. Mathijssen: “Een paracetamol slik je net zo gemakkelijk als pilletje, maar wanneer een vrouw vier keer per dag een pil moet slikken en er door onze MedRing niet meer aan hoeft te denken, is dat echt een uitkomst. Heeft een vrouw enorme bijwerkingen bij haar huidige therapie, dan zou de MedRing ook voordelen kunnen bieden.”
Jarenlang rondlopen met onverklaarbare klachten: 'De diagnose endometriose kan inslaan als een bom'
Voor nu focust het bedrijf met name op aandoeningen die vrouwen flink raken, zoals endometriose en overgangsklachten, maar ook ziektes als overactieve blaas. Met de laatstgenoemde ziekte zijn ze al verder in onderzoek, vertelt Van Rossum. “Een overactieve blaas komt heel veel voor, meer dan een miljoen Nederlanders hebben hier last van. Medicijnen kunnen vervelende bijwerkingen geven. We zijn hier onderzoek naar gaan doen, omdat we denken dat de MedRing voor dit ziektebeeld belangrijke voordelen biedt. We hebben ondertussen al meerdere onderzoeken hiernaar uitgevoerd. Hieruit komt naar voren dat de MedRing inderdaad al voordelen heeft laten zien die wij verwachtten. Uiteraard waren er ook vragen en opmerkingen, op basis waarvan wij het product nog verder kunnen ontwikkelen.”
In geneesmiddelonderzoek is naast een goede werking ook veiligheid ontzettend belangrijk, benadrukt Van Rossum. “In al ons onderzoek staat veiligheid voorop en dat wordt uiteraard ook van ons verwacht. Natuurlijk willen we voor veel meer ziektebeelden onderzoek doen. Voor onderzoek naar de werking van de ring bij endometriose zijn we met partijen in gesprek. Mochten die samenwerkingen doorgaan, hopen we over drie jaar de MedRing voor deze toepassing toegankelijk te maken voor vrouwen.”
Een ding is duidelijk: het tweetal is gepassioneerd over hun werk. Mathijssen: “Ik denk dat er zoveel te winnen valt voor vrouwen. Er moet meer aandacht en onderzoek komen voor vrouwspecifieke aandoeningen. Ons product is nog niet op de markt, maar het is wel een goed voorbeeld van het feit dat er hard gewerkt wordt aan relevante nieuwe oplossingen specifiek voor vrouwen.”
Marga Mathijssen en Bart van Rossum.
Vrouwengezondheid blijft onderbelicht: 'Nog steeds overlijden onnodig veel vrouwen door verkeerde diagnose'
