De 13-jarige dochter van actrice Christina Applegate heeft POTS: Posturaal Orthostatisch Tachycardie Syndroom. Maar wat betekent dat eigenlijk?
Cardioloog dr. Edward Gabeler legt uit wat POTS betekent.
Sadie Applegate
De dochter van Christina Applegate vertelde vorige week over haar POTS-diagnose in een aflevering van de MeSsy-podcast.
“Ik heb iets dat POTS heet”, vertelde Sadie in de podcast van haar moeder. “Ik heb geen idee wat het eigenlijk is, maar het heeft iets te maken met het autonome zenuwstelsel en het beïnvloedt mijn hart. Als ik opsta, word ik heel erg duizelig en worden mijn benen heel zwak en heb ik het gevoel dat ik flauw ga vallen.”
POTS
Volgens cardioloog dr. Edward Gabeler van HartKliniek is POTS – voluit Posturaal Orthostatisch Tachycardie Syndroom – een complex syndroom, waarbij door houdings-veranderingen tijdelijk te weinig zuurstofrijk bloed naar het hoofd stroomt. “Het systeem dat de bloeddruk, het samenknijpen van de bloedvaten en de hartslagfrequentie regelt, werkt hierbij niet goed. Normaliter werken deze systemen in het lichaam zelfstandig (= autonoom). Bij POTS spreken we van dysautonomie: een verstoring in dat systeem.”
Houdingsveranderingen lokken dan klachten uit en verergeren bij lang staan. Dit leidt tot duizeligheid, spierzwakte en een snelle hartslag . “Ik omschrijf het vaak als een allergie voor de zwaartekracht”, vertelt dr. Gabeler. “Je begrijpt, dat dit beperkingen in activiteiten van het dagelijks leven geeft.”
Onderliggende oorzaken
Symptomen van POTS worden dus voornamelijk veroorzaakt door een verminderde doorbloeding van het brein en de organen. “Denk hierbij aan klachten als duizeligheid, een gevoel van zware benen en armen, met hoofd- en schouderpijn (Coathanger pijn), misselijkheid, zweetaanvallen, mentale (brain fog) en fysieke vermoeidheid.”
In de praktijk zijn bij POTS vaak meerdere onderliggende oorzaken aanwezig, zoals bijvoorbeeld diabetische neuropathie, bloedarmoede, hormonale schommelingen, hypermobiliteitssyndroom en/of een autoimmuunziekte, die dysautonomie veroorzaken of onderhouden. POTS is een resultaat daarvan.
Symptomen verminderen
POTS is de meest voorkomende oorzaak van orthostatische intolerantie bij jongeren, voornamelijk in de leeftijd van 15 tot 25 jaar. “We zien het opvallend veel meer bij vrouwen, 75 procent versus 25 procent bij mannen”, aldus dr. Gabeler. “In Nederland komt het syndroom bij ongeveer 0,2 tot 0,3 procent van de populatie voor. Dat wil zeggen bij ongeveer 35 duizend mensen.”
Medicijnen kunnen POTS klachten doen verminderen en bijdragen aan een verbetering van de kwaliteit van leven. Het is essentieel om onderliggende ziektebeelden adequaat te behandelen. Hiervoor is een multidisciplinaire benadering cruciaal.
Dr. Gabeler raadt ook een leefstijlaanpassing aan. “POTS patiënten dienen dagelijks meer vocht (2-3L) te drinken en tijdelijk meer zout te nemen. Verder adviseren we isotone dranken als ORS en het volgen van een gezond, vitamine- en eiwitrijk dieet. Het dragen van compressiekleding werkt ook, ademhalingstraining bij de fysiotherapeut en goed te letten op de lichaamshouding. En houd altijd de hoop dat de situatie verbetert. Een positieve instelling werkt écht.”