Net lekker gegeten, komt alles weer omhoog. Dat zure gevoel in je keel, en die vieze smaak die net even te lang blijft hangen. Brandend maagzuur is – ja – wat de naam al zegt. Alsof je keel in vuur en vlam staat.
Wat is het en nog belangrijker: wat kun je ertegen doen? LINDA. vraagt het aan verpleegkundige en hormoon- en voedingsexpert Ingrid Wassenaar.
Weer even terug in de biologiebanken, want waar is maagzuur ook alweer goed voor? “Het zuur breekt bacteriën af, is belangrijk voor het verteren van onze voeding en speelt een rol in het opnemen van vitamines en mineralen. Zo speelt maagzuur een belangrijke rol in de aanmaak van vitamine B12.”
Heb je last van brandend maagzuur, dan komt je maagzuur omhoog, richting je keel. “Dat kan verschillende oorzaken hebben. Vanaf je veertigste neemt de productie van maagzuur geleidelijk af, net als bij stress. Veelal worden dan maagzuurremmers voorgeschreven. Maar meestal is brandend maagzuur het gevolg van een tekort aan maagzuur.”
“Neem je een maagzuurremmer, dan creëer je dus nog minder maagzuur. Door het tekort kun je problemen krijgen met de vertering van je voeding, waardoor maag- en/ of darmklachten kunnen ontstaan.”
Onderzoek wijst uit: minder last van brandend maagzuur bij slapen op linkerzij
Verteert je eten niet goed – of krijg je voeding binnen waar je niet goed tegen kunt – dan komt die voeding onverteerd in je darmen terecht. “Daar reageert je lichaam op: het gaat gisten. Het wordt als het ware weer omhoog geduwd, wat ervoor zorgt dat je maaginhoud ook naar boven wordt geduwd.”
Daarnaast laat een maag met minder maagzuur, meer bacteriën door naar de darmen. “Daardoor kan een verstoord darmbioom ontstaan. Dan is de balans tussen goede en slechte bacteriën verstoord. Dit kan spijsverteringsklachten geven, maar heeft ook bijvoorbeeld invloed op je immuunsysteem.”
“Heb je last van overgewicht, ook dan kan maagzuur een bekend probleem zijn. Je hebt dan namelijk net iets meer druk in je lichaam, waardoor het zuur gemakkelijker omhoog komt.”
Naast lichamelijke oorzaken, bestaat er ook nog een belangrijke psychische factor die kan zorgen voor zuur: stress. “De neurotransmitter acetylcholine zorgt ervoor dat jouw maag goed werkt en de voeding wordt verteerd. Ben je gespannen – en heb je dus stress – dan is er minder acetylcholine op voorraad. Daardoor werkt je maag minder ontspannen en kun je last hebben van een constant gespannen maag. Het orgaan trekt in zo’n situatie automatisch aan, waardoor het maagzuur makkelijker omhoog komt.”
Je kunt in zo’n geval naar een pilletje grijpen, maar dit is vaak maar een tijdelijke oplossing. “Maak je te weinig maagzuur aan, dan krijg je bij het gebruik van maagzuurremmers uiteindelijk alleen maar meer klachten. Het is symptoombestrijding: je bent even verholpen. Maar de oorzaak pak je niet aan. Misschien is het soms beter om je bewust te worden van je lichaam. Waarom gaat het op dat moment even niet zo lekker?”
Voor acute klachten – dus geen chronisch brandend maagzuur – heeft Wassenaar een huis-tuin-en-keukentip: een lepel rauwe havermout. “Dat verlicht je klacht acuut, omdat het een positief effect heeft op de zuurgraad van je maagzuur.”
Vaker last van brandend maagzuur? Dan is het volgens de gezondheidsexpert wellicht een goed idee om te onderzoeken waar dit probleem vandaan komt. “Het is in ieder geval belangrijk om je spijsvertering te optimaliseren. Ontspannen eten, goed kauwen.”
“Heb je stress, dan worden er minder spijsverteringsenzymen aangemaakt, omdat je lichaam in de ‘overlevingsstand’ gaat. Voor het eten nog even goed inademen, vijftien tot twintig keer kauwen op een hap eten; het kan allemaal helpen.”
Hoe de smartwatch je leven kan overnemen: 'Ga je wandelen omdat je wil of omdat het moet?'
Ook het moment van je lunchwandeling kan een rol spelen bij dit fenomeen. “Wandel niet na, maar voor het eten. Zo kan je lichaam na het nemen van een maaltijd, alle energie sturen naar daar waar het nodig is: je spijsverteringsstelsel. Wanneer je last hebt van maagklachten, is het ook beter om niet te drinken tijdens je maaltijd. Dit kan je maagzuur verdunnen. Het is in zo’n geval beter om een halfuur voor of een halfuur na het eten iets te drinken.”
En verder? “Zo puur mogelijk eten, iets zuurs drinken op een nuchtere maag (citroensap stimuleert de productie van maagzuur) of de combinatie eiwitten en koolhydraten een tijdje vermijden. Denk aan de combinatie aardappels met vlees, of pasta met vlees. Eet ’s middags een broodje (koolhydraten) en ’s avonds bijvoorbeeld enkel groenten met vlees (eiwitten), of kies ervoor om het vlees te laten staan. Voor mensen met maagklachten is de combinatie vaak te zwaar, wat het afbraakproces van de voedingsstoffen belemmert. Let op: alleen als je klachten hebt.”
Aanhoudende gezondheidsklachten? Raadpleeg dan altijd eerst een huisarts, langdurige maagzuurklachten kunnen je slokdarm aantasten.
Dit artikel verscheen eerder bij LINDA. op 31 augustus 2021.
Uiltje knappen? Kort dutje verhelpt slaapgebrek niet
