Je verwacht blij te zijn na het behalen van je promotie, diploma of sportdoel. Maar nee, het voelt juist alsof je in een zwart gat belandt. In zo’n geval heb je wellicht te maken met Post Achievement Depression.
En daar ben je zeker niet de enige in.
‘Als ik die promotie krijg, heb ik het écht goed voor elkaar’ of ‘Wat ga ik me lekker voelen als ik straks die 10 kilometer ren in mijn streeftijd’. Dit soort gedachten kennen we allemaal wel. Je werkt ergens naartoe en hoopt een nieuwe vorm van geluk en voldoening te ervaren als zo’n (lange termijn) doel eindelijk behaald wordt.
Tuurlijk heb je een juichmoment en trek je misschien een fles prosecco open, maar daarna kun je ineens zo’n onbestemd gevoel krijgen. Wat nu? Waarom houdt die high niet langer aan? Et voila: daar is je Post Achievement Depression.
Kristel Groenenboom is jongste Zakenvrouw van het Jaar ooit: 'Een secretaresse vind ik ouderwets'
Nu is depression wel een te heftig woord, zo intens zal het voor veel mensen niet zijn. Tal Ben-Shahar is professor aan de prestigieuze Harvard Universiteit en gespecialiseerd in persoonlijk geluk. Hij legt in zijn boek Happier ‘arrival fallacy’ uit: de misvatting dat het behalen van een bepaald doel je gelukkig zal maken. Dit is het fenomeen dat aan de basis van Post Achievement Depression ligt.
Door het nastreven van een doel trigger je beloningscentra in je hersenen, die je prettig laten voelen over je inspanningen. Je went aan die positieve aansporingen die je jezelf geeft, zeker als het langere tijd duurt. Je zit lekker in je vel omdat je ergens aan bouwt, maar daardoor voelt de prestatie zélf uiteindelijk dus minder bevredigend.
Het eindresultaat is bijna nooit zo goed als je je had voorgesteld, waardoor je aan jezelf gaat twijfelen. Ben ik wel goed genoeg? Was dit wel de juiste keuze? Als je niet uitkijkt, beland je in een vicieuze cirkel: altijd op zoek naar de volgende uitdaging, maar nooit met een tevreden gevoel.
Dat is natuurlijk drie keer niks, niemand zit hierop te wachten. Dus wat doe je eraan? De meest gegeven tip: na een grote prestatie even tijd nemen om te hergroeperen en te bedenken waar je blij van wordt. Daar is geen coachingsretreat in Bali voor nodig, dat kan gewoon aan je keukentafel. Stel jezelf vragen als ‘door welke (kleine) dingen voel ik mij het gelukkigst’ of ‘wat zou ik willen doen als geld geen bezwaar zou zijn’. Leg naast je volgende grote doel ook een paar kleintjes, zodat je niet al je geld op één paard zet en minder hard baalt als-ie verliest.
Vervolgens zit de kunst hem in, jawel, het leren waarderen van het proces. Probeer ook te genieten van de weg ernaartoe. Bedenk een systeem voor jezelf waarmee je je voortgang goed kunt bijhouden en vier ook de kleine overwinningen die je onderweg tegenkomt.
En als laatst nog eentje in de categorie ‘makkelijker gezegd dan gedaan’: zoek het geluk in jezelf, niet in externe projecten of belevenissen, en accepteer dat je niet continu even gelukkig kunt en zult zijn in het leven. Klinkt zuur, maar wedden dat je daar uiteindelijk wél gelukkiger van wordt?
Last van werkdruk, stress en vermoeidheid? Dit kun je doen tegen een (dreigende) burn-out
