Heb je een anti-aging product in huis, dan is de kans groot dat er retinol – een vorm van vitamine A – in zit. Het is een populair ingrediënt, maar niet elke huid kan ertegen. Ook moet je opletten dat je er niet te veel van binnenkrijgt. Het plantaardige alternatief bakuchiol slaat die twee vliegen in één klap. Maar wat is bakuchiol, en is het net zo effectief als retinol?
Tijd om daar eens goed in te duiken.
Eerst even een lesje retinol – waarbij de mensen die scheikunde in hun pakket hadden, lichtelijk in het voordeel zijn. Maar ook als jouw proefjes doorgaans voor een loeiend brandalarm zorgden, is het goed te begrijpen.
Retinol, een afgeleide van vitamine A (een in vet oplosbare vitamine die de celvernieuwing oppept) kent vele vormen. Die vormen worden retinoïden genoemd en hebben een huidverjongingseffect op je huid. Zeverbeteren de gezonde celdeling en stimuleren de aanmaak van collageen (goed voor de versteviging van je huid) en elastine (voor de veerkracht van je huid). Ook remmen ze enzymen die collageen en elastine afbreken. Het resultaat: rimpels verdwijnen en verminderen – vandaar dat je retinoïden vaak tegenkomt in anti-agingproducten.
Retinol zit ook in cosmetica. Maar omdat het gevoelig is voor zuren en oxidanten, worden voor cosmeticaproducten vaak de stabielere retinolesters gebruikt, met klinkende namen als retinylacetaat, retinyllinolaat en retinylpalmitaat, of de aldehydevorm retinal. Die laatste kom je, soms in combinatie met retinol, vaak tegen. Sommige merken voegen retinol en retinal samen in liposomen (microkleine vetbolletjes), zodat ze zonder irritatie kunnen worden opgenomen door je huid.
Ondanks dat retinol heel populair is, zijn er ook zorgen over. Als je een gevoelige huid hebt, kan het irritatie en roodheid veroorzaken. Dit laatste maakt je huid gevoeliger voor de zon waardoor je meer kans loopt te verbranden als je geen zonnefilter gebruikt. Daar komt bij dat er nieuwe regels komen voor retinol in cosmetica. Omdat het in veel anti-aging producten zit, krijgt je huid soms meer retinol dan goed is.
De EU gaat het gebruik van retinol in cosmetica vanaf november 2025 beperken tot 0,05% in bodylotion, en 0,3% in andere producten. Producten van voor die tijd mogen nog tot 1 mei 2027 verkocht worden. Heb je een kast vol met producten met retinylacetate en retinylpalmitate op het etiket, dan is er geen reden tot directe paniek.
Retinol in cosmetica is veilig, maar het gebruik draagt wel bij aan de totale hoeveelheid van retinol in je lichaam – en die moet wel in balans blijven. Het lichaam kan namelijk ook zelf retinol aanmaken, het opnemen uit je voeding (uit dierlijke producten zoals vette vis, kaas en eieren) of uit vitaminepillen. Als je dat allemaal bij elkaar optelt, zou het kunnen zijn dat je te veel retinol binnenkrijgt. Dit kan vervelende bijwerkingen tot gevolg hebben. En daar komt bakuchiol, het plantaardig alternatief, om de hoek kijken.
Backuchiol is een krachtig antioxidant dat gewonnen wordt uit de scub-erwt. Volledig vegan, dus. Bakuchiol bestrijdt net als retinol fijne lijntjes en rimpeltjes, maar dan zonder de eventuele roodheid, irritatie en gevolgen op de lange duur.
Een wetenschappelijk onderzoek ( (Dhaliwal et al., 2019) toonde aan dat zowel bakuchiol en retinol allebei rimpeltjes, fijne lijntjes en pigmentvlekjes verminderen. Het onderzoek vergeleek het effect van het dagelijks eenmalige gebruik van cosmetica met 0.5% bakuchiol met 0.5% retinol. De producten scoorden even goed, maar bakuchiol gaf geen schilfertjes of prikkend gevoel. Verder heeft bakuchiol het bijkomende voordeel dat het in combinatie met bijvoorbeeld fruitzuren gebruikt kan worden – en dat wordt bij retinol (en als je goed hebt opgelet tijdens onze hierboven gegeven scheikundeles) afgeraden. Tien punten voor jou.
Het gebruik van bakuchiol wordt vaak geadviseerd bij gevoeligheid voor retinol. Mocht je die gevoeligheid niet hebben, dan zou je ze zeker eens samen kunnen proberen. Omdat bakuchiol kalmerende eigenschappen heeft én bewezen stabiliserend werkt op retinol, werkt retinol beter en verhoogt zelfs de tolerantie van je huid. Bakuchiol zorgt er bovendien voor dat retinol langer werkzaam blijft, voordat het afbreekt door lucht of licht. Zo kunnen ze samen een groot verschil maken voor zichtbare huidproblemen zoals rimpels, vlekjes en verlies van stevigheid – ook als je van plan bent op termijn een lagere dosis retinol te gaan gebruiken.
Alles goed en wel, maar even terug naar die rimpels en huidveroudering. Waarom zou je dat willen tegengaan? Goeie vraag. Na je 25ste is het slim om de huidcelvernieuwing te ondersteunen, want vanaf dat moment werkt alles in je huid wat trager, en veroudert je huid zowel aan de buitenkant (extrinsiek) als aan de binnenkant (intrinsiek). Zo ontstaan er op je gezicht fijne lijntjes, rimpeltjes en pigmentvlekjes door zon, luchtvervuiling en een vertraagde celdeling. Aan de binnenkant neemt de huideigen aanmaak van collageen (de stevigheid) af. De aanmaak van hyaluronzuur (de frisse uitstraling) en elastine (de veerkracht) trouwens ook. Hierdoor gaat je huid langzaam maar zeker verslappen.
Eindeloze oeh-aah-sessies met je mond of eindeloos smeren ten spijt: huidveroudering totaal tegengaan, kan niet. Ouder worden is een natuurwet, graceful verouderen de oplossing. Maar met behulp van goede huidverzorging (met bakuchiol) en een gezonde leefstijl, kun je het proces wel vertragen. Niet roken helpt, en niet te veel alcohol en niet eindeloos zonneb(r)aden ook. Heb je de zon wel op je snoet, gebruik dan zeker een product met spf. Oh, en gezond eten, voldoende slapen en geen stress – dat helpt ook. Inderdaad, klinkt net als je moeder – maar die heeft wel vaak gelijk. Toch?
Deze rubriek wordt mede mogelijk gemaakt door NIVEA Face Care Cellular Bakuchiol.
Tekst: Karen van Ede
Karen van Ede is beautyjournalist sinds – nu ja, al jaren. Ze bekijkt de beautywereld niet door een roze maar een scherp afgestelde bril.
