Van New York naar Bangkok en weer terug via Rio de Janeiro. Twintig jaar lang vloog Annette van Luyk (60) de wereld rond als stewardess en purser.
“Ik heb één keer met hartkloppingen in het vliegtuig gezeten.”
Annette was 20 jaar stewardess: 'We moesten zijn mond met ducttape dichtplakken'
Leven vol vrijheid als stewardess
Tegenwoordig is Annette fulltime schrijver van avonturenromans. Veel van de inspiratie voor haar boeken komt uit de periode 1988-2008, waarin ze de wereld rondvloog met KLM. Ze schrijft zich na haar studie in als stewardess met het idee dit ‘een jaartje’ te gaan doen, om meer van de wereld te zien.
Het blijkt een perfecte match. “Ik vond het vliegen heerlijk en raakte snel gewend aan het leventje vol vrijheid. In de jaren tachtig en negentig was je soms weken achter elkaar weg, en bleef ik soms wel een week op één locatie. Dan kun je echt iets van het land zien, ik ben blij dat ik die periode mee heb kunnen maken. Daarnaast maakte je toen ook snel promotie, dus binnen een aantal jaar was ik Senior Purser.”
Natuurlijk waren er ook nadelen aan deze levensstijl. “Je sociale leven in Nederland is beperkt. Je kunt niet altijd aanwezig zijn op feestjes of belangrijke dagen, je weet pas twee weken van tevoren je schema. Flexibiliteit is echt heel belangrijk. En daarnaast breken de vele nachtvluchten en tijdsverschillen je steeds vaker op, naarmate je ouder wordt.”
In de twintig jaar waarin Annette vliegt, trouwt ze, krijgt ze kinderen én scheidt ze van haar partner. Omdat het uiteindelijk steeds moeilijker wordt opvang voor haar kinderen te vinden, besluit ze te stoppen. “Ik vond het verschrikkelijk om naar een kantoorbaan te gaan, maar het was de enige oplossing.”
Van stewardess naar centralist op de (politie)meldkamer: 'In beide gevallen help je mensen'
Intense momenten
Met LINDA. blikt ze terug op een paar memorabele momenten uit haar vliegtijd. “Die ene keer dat iemand in een volle vlucht maar blééf schreeuwen dat het vliegtuig zou crashen, bijvoorbeeld”, grinnikt ze. “Twee marechaussees probeerden hem stil te krijgen, maar elke tien minuten begon hij weer: ‘This plane will CRASH’. Eerst lachte iedereen het weg, maar het was een vlucht van zeven uur. Dan worden mensen op een gegeven moment wel bang. Iemand begon zelfs te huilen en wilde het vliegtuig uit, maar ja. Moeilijk. Uiteindelijk hebben we met ducttape zijn mond dicht moeten plakken. Niets anders werkte.”
In die twintig jaar is Annette maar een keer écht bang geweest, toen haar vliegtuig tijdens een flinke storm moest landen op Schiphol. “Het werd zo’n landing waarbij je al bijna de grond raakt, maar je op het laatste moment tóch weer omhoog moet. Dat ging ook heel steil, en door de hevige wind schudde het toestel ontzettend heen en weer. Achterin kotsten mensen de boel onder, ik zat met hartkloppingen voorin het vliegtuig.”
“Wat het voor mij zo spannend maakte is dat je na zo’n doorstart altijd een intercom-mededeling krijgt van de captain: ‘U heeft gemerkt dat we niet konden landen, etc’. Die kwam niet. Het bleef stil. En in zo’n noodsituatie mag ik hen niet storen, want ze zijn druk bezig. Omdat de passagiers heel onrustig werden, heb ik mezelf vermand en met die typische niets-aan-de-hand-glimlach zélf over de intercom verteld dat ‘we nog een paar rondjes moesten vliegen en het dan opnieuw zouden proberen’. Ik had geen idee, maar moest iedereen geruststellen. Doodeng was het. Gelukkig ging de tweede landingspoging goed.”
Andere tijd
Door de jaren heen heeft Annette de vliegwereld ook flink zien veranderen. De roosters zijn strakker en cabinepersoneel krijgt doorgaans minder tijd om te spenderen op de lange-afstandsbestemmingen dan ‘vroeger’. “Het is tegenwoordig gewoon een stuk harder werken”, vertelt Annette.
Afgelopen week kwam ook het nieuws naar buiten over de KLM-piloot die zich twintig jaar lang schuldig maakte aan wangedrag. Annette schrok daarvan: “Ik vind het echt bizar dat deze man zo lang zijn gang heeft kunnen gaan. Zelfs met al die bekende aanklachten heeft hij gewoon zijn promoties kunnen doorlopen. Onvoorstelbaar.” Zelf heeft ze zich al die jaren gelukkig wel veilig gevoeld tijdens haar werk. “Ik heb nooit erge dingen meegemaakt”, vertelt ze. “Natuurlijk werd er geflirt en waren er mensen met ‘een reputatie’, maar als ik ergens geen zin in had was ’t meteen klaar ook.”
Een ding is zeker: een carrière in de lucht laat je nooit helemaal los. Annette lacht om haar eigen beroepsdeformatie: “Je let tóch op wat iedereen doet, tijdens een vakantievlucht. Vooral de pursers bestudeer ik graag. Daar kom ik nooit meer vanaf, denk ik.”
Een carrièreswitch maken na je 45ste: Ingrid, Jacqueline en Monique deden het
