Vier jaar geleden zat ik in Amsterdam tot diep in de nacht voor de televisie. Wat veel mensen totaal niet zagen aankomen, voltrok zich toen recht voor mijn ogen. De ene na de andere staat op de landkaart veranderde in een vuurrood, pro-Trump gebied. Ondertussen Facetimede ik ook met mijn vriendinnen in New York. De sfeer was daar opperbest, iedereen was uitgelaten, aangeschoten, of allebei, want Hillary Clinton zou die avond hoe dan ook geschiedenis schrijven als eerste, vrouwelijke president van Amerika. Voorzichtig wees ik hen op de realiteit op mijn televisiescherm. Het werd een beetje stil aan de andere kant van de lijn, maar de wijn won het van het pessimisme. Het zou vast niet zo loslopen…

In de jaren die volgden, sprak ik verschillende Amerikanen voor wie de verkiezingsuitslag in 2016 net zo verrassend was geweest als voor mijn optimistische vriendinnen destijds. Eentje vertelde hoe ze de volgende dag de bus naar haar werk nam en dat iedereen in die bus aan het huilen was, of nog dikke, rode ogen hadden, omdat ze zich die nacht in slaap hadden gehuild. Anderen vertelden dat werkgevers een betaalde vrije dag hadden aangeboden aan degenen die het niet konden opbrengen de volgende dag op kantoor te verschijnen. En op scholen lieten leerkrachten hun harnas van objectiviteit machteloos van zich afglijden. Daarvoor in de plaats lieten ze hun tranen de vrije loop. Mensen waren aangeslagen, down zelfs.

“Onze school is een inclusieve en diverse omgeving. Elke leerling, ongeacht afkomst, overtuiging of geaardheid, moet zich hier veilig voelen. Wij zullen er alles aan doen om dat te waarborgen”, lazen verschillende ouders door het land in mailtjes die zij van hun school ontvingen. Roosters voor 4 november, the day after, worden aangepast. Of de leerlingen behoefte hebben aan een luisterend oor, of juist bemoedigende woorden, of misschien een uurtje langer slapen (het belooft namelijk vooral een lánge avond te worden), op alles zijn ze voorbereid. Het lijkt wel alsof scholen zich al voorbereiden op een verkiezingsavond die voor sommige leerlingen emotioneel en misschien zelfs traumatisch kan zijn.

Met nog maar twee weken te gaan tot aan de verkiezingen, merk ik ook dat vrienden zich fanatiek inzetten om de twijfelaars en thuisblijvers uit 2016 nu wél naar de stembus te krijgen. De één verstuurt tientallen brieven met ‘remember to vote’ als onderwerp naar potentiële niet-stemmers. De ander helpt deze groep letterlijk naar de dichtstbijzijnde stembus. Al moeten ze vervolgens wel elf uur in de rij staan om überhaupt te kunnen stemmen. Weer anderen overwegen om de verkiezingsavond buiten hun stad door te brengen. Dat is uit angst voor rellen die, ongeacht de uitslag, kunnen uitbreken. Het trauma van november 2016 zit bij sommigen duidelijk nog behoorlijk diep.

Ik kijk naar de peilingen en haal diep adem. Het kan werkelijk alle kanten op. Ik zorg wel vast dat er een goede fles wijn koud staat, goed voor elke uitslag.

Lees ook
‘Ik kon niet anders dan hem gelijk geven, ik heb veel om dankbaar voor te zijn’