De tijd waarvan je wist dat ‘ie zou komen is daar: de kinderen vliegen uit. Een leeg nest biedt mogelijkheden, maar geeft ook een nieuwe dimensie aan je relatie. En dat brengt de nodige moeilijkheden met zich mee.
Relatietherapeute Kim Kromwijk-Lub van Relatiepraktijk De Kim vertelt hoe jullie als stel de relatie kunnen onderhouden.
Kromwijk-Lub ziet regelmatig stellen die problemen in de relatie ervaren als de kinderen uit huis zijn. “Het wordt stil in huis, er zijn minder zorgtaken. Het is een tijd om te reflecteren, zowel op je relatie als op jezelf. Waar sta ik in het leven? Waar word ik gelukkig van? Wat drijft ons nu ze weg zijn? Ook kan het vertrek van de kinderen worden ervaren als rouw, ook wel het legenestsyndroom genoemd.”
“Veel ouders vinden elkaar niet meer als de kinderen het huis verlaten”, legt Kromwijk-Lub uit. Ze vergelijkt de manier waarop veel stellen een gezin hebben met het onderhouden van een bedrijf. “Als je in de jaren dat de kinderen thuiswoonden niet hebt samengeleefd, maar naast elkaar hebt geleefd, dan run je eerder een bedrijf dan een gezin. Het kan dan zo zijn dat jullie elkaar onbewust zijn verloren als liefdespartner. Ik hoor vaak dat stellen elkaar zijn gaan zien als goede vrienden, huisgenoten of als broer en zus.”
Het legenestsyndroom: 'Het besef dat je niet écht meer nodig bent maakt het zo moeilijk'
Voorkomen is in dit geval dan ook beter dan genezen. Ofwel: besteed al genoeg aandacht aan de relatie vóórdat de kinderen het huis uit gaan. Kromwijk-Lub: “Het begint eigenlijk zelfs al eerder, nog voordat je een gezin wilt vormen. Spreek verwachtingen en verlangens naar elkaar uit, vooral over het ouderschap. Wat maakt jullie sterk als koppel? Wat heb jij nodig van je partner en andersom? Blijf wekelijks zo’n gesprek voeren, zo houd je elkaar scherp. Spreek emoties uit en neem elkaar niet voor lief.”
Kromwijk-Lub kan meepraten over de uitdagingen van een relatie. Ze is 26 jaar samen met haar partner en heeft drie kinderen. “Er komt een nieuwe dynamiek in de relatie als je ouders wordt”, weet ze. “Naast al het moois dat kinderen kunnen brengen, liggen uitdagingen op de loer. Dat is heel normaal. Maar als gevoelens niet worden gedeeld of niet serieus worden genomen, gaat het mis. Bespreek dat als de kinderen jong zijn, niet pas wanneer ze uit huis gaan.”
Ook met kinderen in huis moet je elkaar als liefdespartner blijven zien, vindt de relatietherapeut. “Het allerbelangrijkst is om oog voor elkaar te hebben. Dat begint bij oprechte interesse en zit ‘m ook in leuke dingen doen. Stellen voelen zich dan vaak schuldig tegenover de kinderen, maar wat is er nou belangrijker dan dat ouders de verbinding zoeken met elkaar? Zoek naar de mogelijkheden in je omgeving voor een logeeradres of oppas.”
En blijf elkaar verrassen, tipt ze. “Dat kan gewoon met iets kleins zijn. Het gaat erom dat de ander voelt dat er aandacht en liefde naar hem of haar uitgaat. Intimiteit is heel belangrijk in een relatie. Dan heb ik het niet gelijk over seks; een intiem moment als een goede knuffel of een kus doet ook veel.”
‘We blijven bij elkaar voor de kinderen’, hoort Kromwijk-Lub vaak om zich heen. “Maar het is juist zó belangrijk dat ouders beseffen dat ze een voorbeeld zijn. Hoe wil je dat jullie kinderen een gezonde relatie zien? Als ze nooit een teken van liefde zien, geen knuffel, kus of intens moment, dan is dat hoe zij een relatie zien. Daar moeten ouders over nadenken.”
Scheiden of bij elkaar blijven? Het kan ook anders, weet psycholoog Susanne Maris: 'Hou het goede'
Waardering is minstens zo belangrijk. “Spreek uit wat de ander aantrekkelijk maakt of wat de ander goed heeft gedaan. ‘Wat is de tuin netjes’, ‘wat fijn dat je de kinderen brengt’, ‘wat is je gesprek goed gegaan op werk’: een complimentje kan een hoop doen. Vooral in de drukke jaren van het gezin kan uit het oog worden verloren wat de ander allemaal doet. Je houdt de relatie sterk door daarbij stil te staan.”
Kromwijk-Lub benadrukt dat je de ander ook plezier moet gunnen zonder jou. “Ga ook los van elkaar op pad. Onderhoud vriendschappen, ga sporten en beoefen je hobby’s. Als je goed voor jezelf zorgt en niet in dienst staat van het gezin maakt dat je een leuker persoon. En komt je partner terug van een leuke avond, dan kun jij ook weer genieten van de verhalen.”
Merk je dat jouw relatie door moeilijkheden gaat als de kinderen eenmaal uit huis zijn? Ook dan adviseert Kromwijk-Lub veel te blijven praten over de nieuwe situatie. “Wat gebeurt er nu in het leven en wat doet het voor ons als stel? De stilte kan je overvallen en je mist de kinderen, maar laat de emoties toe. Geef de tijd en de ruimte om te accepteren dat het een nieuwe fase is in de relatie. Bespreek hoe je er invulling aan wil geven. Wat zijn jullie behoeftes en verlangens? Wat zijn jullie raakvlakken? Wat kan jullie verbinden?”
De nieuwe situatie biedt ook mogelijkheden, weet ze. “Maak een lijstje met wat je zou willen realiseren in het nu en in de toekomst. Denk groot. Wil je een camper, een reis maken, meer op het water zijn? Alles is mogelijk. Houd die toekomstgesprekken met elkaar. Wat kunnen jullie samen oppakken?”
Komen jullie er niet uit, dan helpt Kromwijk-Lub met alle liefde de relatie weer op te pakken. “Vaak komen stellen pas laat bij mij”, ziet ze. “Dan hebben ze al lang met elkaar aangemodderd en geaccepteerd dat het zo is. Vooral in de oudere generatie wordt gedacht dat je héél diep moet zitten om relatietherapie te volgen. Dat is niet zo. Zie het als een APK. Wacht niet tot het rode lampje brandt; je moet het onderhouden. Hoe lang jullie ook samen zijn, het is altijd belangrijk om energie in de relatie te (blijven) steken.”
De relatietherapeut gaat samen met stellen op zoek naar de verbinding tussen de partners. “Ik vraag altijd: wat verbindt jullie als liefdeskoppel, lós van jullie kinderen of het huis? Het gaat toch al snel over herinneringen of het gezin. Het heden wordt niet genoemd, en daar worden ze verdrietig van. Ze houden intens van elkaar, maar de aantrekkingskracht is weggevaagd omdat ze elkaar geen aandacht hebben gegeven als liefdespartners.”
Ze vertelt hoe ze in dat geval te werk gaat. “Vaak begint het met iets wat al is misgegaan. We blikken samen terug op de relatie en ontdekken waar misschien nog verdriet of wrok zit. Als dat er nog zit, kun je ook niet verder met de toekomst. We maken de weg vrij voor de liefde voor elkaar.”
Kim Kromwijk-Lub met haar gezin.
Relatietherapie, een goed idee? 'Je moet het dak repareren als de zon schijnt'
